Оқулық Жалпы редакциясын басқарған профессор Т. М. Досаев
жүктеу/скачать 3,69 Mb. Pdf көрінісі
|
Досаев Анатомия
|
Нуржігіт Алтынбеков ішастармен барлық жағынан жабылып, интраперитонеальды орналасқан. Ащы ішектің шажырқайлық бөлігінің екі жиегін ажыратады: бос және шажырқаймен байланысқан жиегі-шажырқайлық. Шырышты қабық (tunica mucosa) – бұлшықетті табақшамен шырышасты негізінен тұрады. Шажырқайлық бөліктің шырышты қабығының түзілістері он екі елі ішектегіден еш айырмашылығы жоқ. Басты ерекшеліктері дөңгелек қатпарлардың санында, олар шажырқайлық бөлікте көптеу. Аш және мықын ішектердің шажырқайға қарама-қарсы жиегінде, ұзындығы 10 см, ені 3 см болатын, шоғырланған лимфа түйіншелері (nodulаe lymphatici) орналасқан. Ащы ішек соқыр ішекпен, дөңес жағымен соқыр ішекке қараған мықын-соқыр ішек қақпағымен (valva ileocecalis) жабылған, мықын-соқыр ішек тесігі (ostium ileocaecalis) арқылы қатысады. Қақпақ, жоғарысынан және төменінен соқыр ішекке енген шырышты қабық қатпарларынан түзілген. Алдынан және артынан қақпақтар бір-бірімен үйлесіп мықын- соқыр ішек қақпағының жүгеншігін түзеді. Бұлшықетті қабық (tunica muscularis ) – екі қабаттан тұрады: сыртқы бойлық (stratum longituginale) және ішкі дөңгелек (stratum cirсulare). Сірлі қабық (tunica seposa) ащы ішектің шажырқайлық бөлігі ішастармен толығымен жабылған. Қанмен қамтамасыздануы: ащы ішектік артериялар. Веналық ағым: аттас веналар арқылы қақпа венасына Лимфа ағымы: мықын-жиектік және шажырқайлық лимфа түйіндеріне. Нервтенуі: кезбе нервтің (Х-жұп) тармақтары ТОҚ (ЖУАН) ІШЕК. ҚҰРЫЛЫСЫ Тоқ ішек (intestinum crаssum) – ащы ішектің жалғасы; асқорыту жолының соңғы бөлігі. Ол мықын-соқыр ішек қақпағынан басталып артқы өтіс тесігімен аяқталады. Бұнда су қалдықтары сіңіріліп, тік ішек арқылы шығарылатын нәжістік қоспа қалыптасады. Орташа ұзындығы 1,5 м. Тоқ ішектің үш бөлігін айырады: құрттәрізді өсіндісімен соқыр ішек, жиек ішек және тік ішек. Жиек ішек төрт бөліктен тұрады: жоғарылаған, көлденең, төмендеген және сигма тәрізді. Тоқ ішек іш және жамбас қуыстарында орналасқан. Тоқ ішектің ащы ішектен бірқатар маңызды ерекшеліктері бар: 1. Диаметрі үлкенірек |