Оқулық o p s 3 философия негіздері
Ол бірак кайтып келіп, ойнап-күлмес
жүктеу/скачать 13,05 Mb. Pdf көрінісі
|
| Ол бірак кайтып келіп, ойнап-күлмес.
«Мені» мен «менікінің» айырылғанын «Өлді» деп ат койыпты өңкей білмес. «Мен» таза тэн де, таза жан-рух та емес, олардың айырықша біріккен бітіміне жатады. Өзіндік сана тұргысынан «Мен» жэне тұлтаны айыра білу керек. Үғымның кең мағынасында түлғаға оньщ тек өзі емес, сонымен катар «менікі» деп атай алатын барлык нэрселері жатады (тәні, жаны, рухы, үйі, әйелі, балалары, достары т.т.). Мені үшін ол бар қайраты мен күшін аямайды. Егер адам туралы ғылымда Меннің жан мен тэннен түратындытына көбірек назар аударылып, түлғанын; үш элементіне жататындарына денелік, элеуметтік жэне рухани түлғалар аталып өтіледі. Тұлғаның денелік аймағына оның тэні тана емес, оған қоса киетін киімі, түрмыстык заттары т.т. жатады. Алайда, тұлға үғымы 219 жоғарыдағы жіктеудің екінші жэне үшінші деңгейлерімен тікелей катысты. Қазак тіліндегі әдебиетте тұлға елі мен жерінің корғаушысы, басқаларға «сүйеніш болатын адам» мағынасында колданылады. Яғни тұлға болу эрбір адамның колынан келе бермейді, ол ерекше эдепті адамдарға ғана тэн. Оны мысалы, Жамбылдың мынандай сөздерінен: «Батыр тұлға бола алмай, Елдің түгі жығылды, Үш бөлінді көп дулат», немесе «Қамбар батыр» эпосындағы: «Бөтен туған бала едің, Жұртка тұлға болғандай, Сол себепті сені тежеймін» дегеннен анык көруге болады. Сол себепті азаматтык эр адамның имандылық, әлеуметтік сапа- касиеттерін білдіретін болса, пенде болу көптің бірі болу ғана болса, тулға болу дегеніміз елден ерекше болуды, катардан алға бөлініп шығуды қажет етеді. Тұлғаның моральдык оппозициясына «певде» жатады. Әдетте бұл ұғым діни мағынада да қолданылады. Жалпы алғанда «пенде» түсінігі жүктеу/скачать 13,05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|