Оқулық o p s 3 философия негіздері
жүктеу/скачать 13,05 Mb. Pdf көрінісі
|
| кайырымдылыкка
ұласатын адамның көркемөнері мен шығармашылығы бағытының саласы. Әдеп - адамның кажеттілігіне айналып қалыптасып кеткен тұракты касиеті. «Халықта ауру қалса да, әдет калмайды» деген мэтел осы жэйттің мэнін айкындай түседі. Жағымды әдет адамның бар күш-жігерін пайдалы істерді тындыруға көмектеседі. Ал жағымсыз әдет, керісінше, адамның іс-эрекетіне, мінез-кұлкына нұксан келтіреді. Әдет адамның іс- эрекет түрлеріне орай, жан куаттарының ерекшеліктеріне карай бірнеше салаға бөлінеді. Мысалы, тазалык сақтау, ұкыптылык, орнымен сөйлеу, адамгершілік, кішіпейілділік сиякты касиеттер адам бойындағы жағымды эдеттерді калыптастыруға жәрдемдеседі. Қазактың дэстүрлі эдеп мәдениеті дүниенің екі бөлігі табиғат пен адамның етене жақын болғандығы мен олардың еншісі бөлінбеген күйде өмір сүргендігін куэлайды. Мұның басты негізіне көшпелілік өмір салты жатады. Көшпелілер өздерін табиғаттың тікелей жалғасы, соның төл баласы ретінде сезінді. Өздеріне дейін колданыска енбеген, куан даламен шөлейтті тек көшпелі ғана меңгере алды. Осындай катал табиғи ортада өмір сүрген көшпелі айналасындағы мәдени арнаға ерекше бір икемділікпен караған және бұл атадан балаға үлгі ретінде беріліп отырған. Адамдар арасындағы коғамдык карым-қатынастарды реттеуде эдет- ғұрып мінез құлыктың негұрлым көне эрі куатты нормативі болып 221 табылады. Бұл тапка дейінгі коғамда және таптык коғамда да, өтпелі кезенде де осылай болған. Қай коғамда болмасын эдет-ғұрып мінез кұлыктағы өзге ережелерден өзгеше инерцияға ие, коғам мүшесінің психологиясына тікелей эсер беріп, баска нормативтерді ығыстырады. жүктеу/скачать 13,05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|