қалай
кѳрінсе, сен үшін - солай болып калады.
Білімнің салыстырмалы екендігін Протагор ѳздігінен ештеңе ѳмір
сүрмейді жэне пайда болмайды, олар баскаларға қатынасы аркылы
айкындалады деген пікір төңірегінде дэлелдемек болады. Сондыктан:
жел салкын ба? Немесе жел дегеннін ѳзі бар ма? Деген сұрақтардың ѳзі
дұрыс емес. Себебі, біреулер үшін жел болуы мүмкін, ал басқа біреулер
үшін ол болмауы мүмкін, біреулерді ол теңселіп-кұлатуы мүмкін, ал енді
біреулерді оны елемеулері мүмкін. Олай болса, түйсГну субъективті
кұбылыс, бұдан шығатын корытьтнды - эркімнің ѳз түйсінуіне
байланысты айткан пікірлері - ѳздерінше ақикат, тек соны дэлелдей
білу керек. Демек, ешкімде де теріс пікір жок, бірак сол коп пікірлердің
ішінде біреуі акиқат болуы немесе дұрысырак болуы гажап емес.
Даныншандардын пікірлері баска адамдардікінен гѳрі дұрысырак
келетініне талас жок.
Пікір тандауда адамдар пайдалылық мѳлшеріне сүйенуі керек. Ол
жамандык пен жаксылыктың салыстырмалы
болатындығын, ал
объективті нақтылыкта олардын жок екендігін көрсетеді. Олай болса,
ненің жаман, ненің жаксы екенін ѳз пайдаңа байланысты шешуің керек.
Ракымшылдык
(адамгершілік,
ізгілік)
дегеніміз
не,
оган
адамдарды үйретуге бола ма? - деген сұракка Протагор былай деп
жауап береді: ізгілікке, рақымншлыкка талпыну кабілеті барлык
адамдарда бар, бірак ізгіліктің, рақымншлықтың ѳзі туа біткеннен
болмайды, сондыктан оган адамдарды оқыту, үйрету керек. Егер
адамдар ѳздері соган талпынса, онда ізгілікті, рахымды адам болып
шығады. Осыган байланысты мемлекет когамда ізгілік, ракымнп»шык
сиякты касиеттерді тәрбиелей алатын болғанда ғана қылмыскерлерді
Достарыңызбен бөлісу: |
