Оқулық Түркістан 022 ӘОЖ


Анаболизм процестерін реттейтін гормондар



Pdf көрінісі
бет246/433
Дата04.11.2023
өлшемі7,9 Mb.
#189337
түріОқулық
1   ...   242   243   244   245   246   247   248   249   ...   433
Байланысты:
18.08.2022-biohimiya-2-b-lim-okonchat.-variant-1

8.6. Анаболизм процестерін реттейтін гормондар. 
 
Қалқанша безінің гормондары. 
Қалқанша безі тирозиннің 
йодталған туындыларын синтездейді. Оларға 3,5,3

трийодтрионин 

3
) және 3,5,3,5 – тетрайодтрионин (Т
4
) немесе тироксин
жатады. (8.16).[144].
 
қалқанша безінің морфологиялық және функционалдық бірлігі 
болып табылады. Тиреоглобулин-(ТГ) молекулалық массасы 660кД, 
құрамында 115 тирозин қалдығы кездесетін гликопротеин 
Тиреоглобулин массасының 8-10% көмірсулар құрайды.
Денедегі 
йодидтің 
мөлшері 
0,2-1%-ды 
құрайды. 
Тиреоглобулиннің йодирленуі және йодтирониндердің түзілуі 
бірнеше сатыда жүреді: Қалқанша безінің клеткаларына йодтың 
тасымалдануы, Йодтың тотығуы, Тирозин қалдығының йодирленуі, 
Йодтирониндердің түзілуі, Йодтирониндердің қанға тасымалдануы. 
Тиреоглобулиндер рибосомада синтезделеді, әрі қарай Гольджи 
аппаратына түседі, одан клетка сыртындағы коллоидты ерітіндіге 
өтеді, осы жерде сақталады және тирозин қалдықтары йодирленеді 



336 
( 8.16). 
. Йодтирониндер метаболизмнің көптеген процестеріне, даму 
клетканың дифференциясына, гендердің эксперсиясын реттеуге 
қатысады. Йодтирониндердің синтезі, секрециялануы және 
қызметінің бұзылуы нәтижесінде пайда болатын патологиялар- 
эндокриндік жүйенің кең таралған ауруларына жатады.


337 
 
Қалқанша безі клеткаларына йодтың тасымалдануы.
Йод органикалық, бейорганикалық қосылыстар түрінде 
асқазан-ішек жолдарына тағам ішетін су арқылы түседі. Йодтың 
тәуліктік қажетті мөлшері 150-200мкг-ы құрайды. 
Йодтирониннің биосинтезі йодтирониндер фолликуладағы
тиреоглобулин белоктарының құрамында синтезделеді, бұлар
Йодтың 25-30%-ын қалқанша безі сүзіп алады. Йодидтің қалқанша 
безі клеткаларына тасымалдануы энергияға тәуелді процесс және 
электрохимиялық градиентке қарсы арнайы тасымалдаушы
белоктардың қатысуымен жүреді. Бездегі йод қан сары суындағы 
йод концентрациясының қатынасы қалыпты жағдайда 25:1-ді 
құрайды. Бұл йодид - тасымалдаушы белоктың жұмысы Na
+

+

АТФазамен қабысқан түрде жүзеге асады. [34]. 
Йодтың тотығуы 
құрамында гемы бар тиреопероксиданың 
және тотықтырғыш ретінде Н
2
О
2
-ң қатысуымен өтеді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   242   243   244   245   246   247   248   249   ...   433




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет