Оқулық Түркістан 022 ӘОЖ
Сұйықтықтарда еріген заттардың
жүктеу/скачать 7,9 Mb. Pdf көрінісі
|
18.08.2022-biohimiya-2-b-lim-okonchat.-variant-1
- Бұл бет үшін навигация:
- Электролиттер
- Макроэлементтер
- Ультрамикроэлементтер
| 9.2. Сұйықтықтарда еріген заттардың
алмасуы мен реттелуі Организмдегі сұйықтықтарда еріген заттар: электролит және электролит емес заттар болып, екіге бөлінеді. Электролит емес заттар - ерітіндіде диссоциацияланбайды және олар дене салмағы бойынша өлшенеді. Клиникалық маңызы бар электролит емес заттарға (мысалы, 100мл-ге 100мг) глюкоза, мочевина, креатинин, билирубин жатады. Электролиттер - еріткіштерде катиондар мен аниондарға диссоцирленетін заттар, олар миллиэквиваленттің литрге арақатынасымен (мэкв/л) өлшенеді. Адам организмінде табиғаттың көптеген элементтері кездеседі. Электролиттерге: тұздар, қышқылдар, органикалық қосылыстар жатады. Иондану сипатына қарай, электролиттер: катиондар және аниондарға бөлінеді. Макроэлементтер - ағзадағы мөлшері 10 ⁻ ² % -нан 10 ⁻⁵ %-на тең болады, яғни организмде грамдап кездеседі, тәуліктік қажетті мөлшері 100 мг. Oларға: натрий (Na), калий ( K), кальций (Ca), хлор (Cl), магний (Mg), фосфор (P), күкірт (S ) жатады. Микроэлементтер – ағзадағы мөлшері 10 ⁻ ² % - дан асады, тәуліктік қажетті мөлшері 100 мг-нан төмен болады. Оларға: темір (Fe), цинк (Zn), мыс (Cu), бром (Br), марганец (Mn), кобальт (Co), йод (I), молибден (Mo) және т.б. Ультрамикроэлементтер – ағзада 10 ⁻⁵ %-дан аз болатындар, мысалы: күміс, аллюминий және т.б. Минералды заттар клеткада, 354 ион түрінде кездеседі және келесі қызметтерді атқарады: құрылымдық қызметі - биополимерлердің құрылымы құрамында болады; кофактор ретінде ( Mg, Mn, Cu, Zn, K ) ферменттердің құрамына кіреді; ( Co, Mo, Se ) фермент-субстратты комплекс құрамында болады немесе эффекторлардың қызметін атқарады; Клетка сыртындағы негізгі катиондарға Na + , Са + , ал клеткаішілік катиондарға К + , Mg + жатады. Клетка сыртындағы сұйықтықтарда көптеп кездесетін аниондар Cl - , НСО 3- , клетканың негізгі анионы РО 4 3- болып табылады. (9.2). [150]. Тамырішілік және интерстициальды сұйықтықтардың құрамы бірдей болады, себебі иондар мен су эндотелиі капиллярларларынан еркін өте алады. Клеткадан тыс және клеткаішілік сұйықтықтар бір- бірінен құрамы жағынан айырмашылығы бар. Клетка мембранасы иондарды өткізбейді; тасымалдаушы жүйелер мен иондық арналар қызметімен ерекшеленеді. жүктеу/скачать 7,9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|