Оқулық Түркістан 022 ӘОЖ
Ауыз сұйықтығының химиялық құрамы
жүктеу/скачать 7,9 Mb. Pdf көрінісі
|
18.08.2022-biohimiya-2-b-lim-okonchat.-variant-1
| 13.9. Ауыз сұйықтығының химиялық құрамы
. Сілекей - кальций фосфатынан құралған мицеллалардан тұратын коллоидты жүйе. Формуласы : {[mCa 3 (PO 4 ) 2 ]nHPO 4 2- (n-x)Ca 2+ } 2x- xCa 2+ Мицеллалар сулы - белокты мембраналармен қоршалған, сондықтан олардың бір-біріне жақындауына кедергі жасайды. Аттас зарядтардың болуы мицеллаларды бір-бірінен алшақтатады. Сонымен бірге сілекей мицеллаларының құрылымы мен оның минералдану қасиеттері арасында тәуелділік болады. Ауыз сұйықтығындағы фосфорлы-кальций қосылыстардың мицелярлық құрылымы реминерализация процесі үшін, олардың тұрақтылығын қамтамасыз етеді. pH-ты орта физиологиялық көрсеткіштерден кез-келген бағытта жылжыту (6,5-7,5) коллоидты мицеллалардың тұрақтылығын төмендетеді . Сілекей - тығыздығы 1,002-1,017 болатын бұлыңғыр тұтқыр сұйықтық. Сілекейдің тұтқырлығы (Оставальд әдісі бойынша) 1,2-1,4 бірлік шегінде анықталады, көптеген кариес кезінде сілекей тұтқырлығы 3 бірлікке дейін көтеріледі. Сілекей тұтқырлығының артуы, оның қасиеттері мен минералдану қабілетін төмендетеді. Сілекей бұлыңғырлығы, ондағы эпителий және лейкоциттер клеткаларының болуымен байланысты Сілекейдің осмостық қысымы 1,0-4,6 атм. Ол, қанмен салыстырғанда гипотоникалық болады. Сілекейде: бикарбонаттық, фосфаттық және белоктық буферлік жүйелер кездеседі. Сілекейдің буферлік сыйымдылығы 8,21+–0,51 мэкв/л қышқылдық бойынша , сілтілік бойынша 47,5+–0,46 мэкв/л. Сілекейдің pH- 6,0- дан төмен кезінде, ол гидроксиапатиттермен қанықпаған болады, сондықтан өзінің минералдандыру қасиетін жоғалтады. Ауыз қуысында электрохимиялық процестер жүреді: үш ортаның сұйықтық-тіс-қызыл иек контакт аймағында электрохимиялық потенциал пайда болады (қалыпты жағдайда +5 тен +150 мВ дейін), ал электрохимиялық потенциалдың әртүрлі болуына байланысты, ауыз қуысының әртүрлі нүктелерінде электрлік ток пайда болуы мүмкін. Кариес және деминералищация 483 кезінде электрохимиялық потенциалдың көлемі теріс мәндерге дейін төмендейді. Тістерді пломбалағаннан кейін ол қайтадан оң мәнге ие болуы мүмкін. Бұл процестерді протездеу кезінде ескеру қажет. Сілекейдің беттік керілуі (поверхностное натяжение слюны) 15-26 дин/см (15-10^-3 -26х10^-3 ньютон/м); бұл көрсеткіш кариес кезінде жоғарылайды. Арлас сілекейдегі тығыз заттардың жалпы саны 3-8 г/л қүрайды. Еріген заттардың үлесі-80%, суспензияланған заттардың үлесі-шамамен 20% құрайды. [34]. жүктеу/скачать 7,9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|