Оқушыларға тең әрекетті күш,бір түзудің бойымен

• Сабақтың тақырыбы:
• Бір түзудің бойымен әрекет ететін күштерді қосу.

• .

• Оқушыларға
• тең әрекетті
• күш,бір түзудің бойымен
• бір жаққа қарай бағытталған
• екі күштің тең әрекетті күші,
• бір түзудің бойымен қарама-қарсы
• жаққа қарай бағытталған екі
• күштің тең әрекетті күші
• туралы түсінік
• беру.

• Мысалдар
• келтіре отырып,
• оқушы ойын
• дамыту, ғылыми ой
• қорытындыларын
• жасауға жетелеу.

• Еңбекке баулу, жауапкершілігін арттыру,
• ғылыми дүниетанымын қалыптастыру

• Мақсат
• міндеттерім

• Бір түзудің бойымен бір жаққа қарай бағытталған екі күштің тең әрекетті күші, бір түзудің бойымен қарама-қарсы жаққа қарай бағытталған екі күштің тең әрекетті күші туралы түсінік беру.

• Оқушылардың үйге берілген тапсырмаларды
• қалай орындағандарын тексеру.

• 1.Гук заңы қалай тұжырымдалады?
• 2.Серіппе қатаңдығы деп нені айтады?
• 3.Қатаңдық бірлігі қандай?
• 4.Серпімділік күшінің пайда болу себептерін түсіндіріңдер.
• 5.Динамометр деген не?
• 6.Динамометрлердің жұмыс істеу припципі қандай?

• “ Ой қозғау” Жаңа сабақ.
• Бір түзудің бойымен әрекет ететін күштерді қосу.

• Денеге бір мезгілде әрекет ететін бірнеше күштің әрекетіндей әрекет жасайтын күш сол күштердің тең әрекетті күші деп аталады.
• Егер екі күш денеге бір бағытта әрекет ететін болса, онда олардың тең әрекетті күші де солай қарай бағытталады және осы күштер мәндерінің қосындысына тең: FR=F1+F2
• Егер денеге қарама-қарсы бағытталған екі күш әрекет ететін болса, онда олардың тең әрекетті күші көбірек түсірілген күш жағына қарай бағытталады және осы күштердің мәндерінің айырмасына тең: FR=F1-F2
• Егер денеге мәндері бойынша тең, ал бағыттары қарама-қарсы екі күш әрекет етсе, онда олардың тең әрекетті күші нольге тең болады, яғни FR=0

• “Ой түйін “ сабақты бекіту есептер шығару.
• 11-жаттығу.
• 1. Денеге бір түзудің бойымен бір бағытта үш күш әрекет етеді: F1= 50Н; F2= 100Н; F3= 150Н. Олардың теңәрекетті күші неге тең?
• 2. Дененің қандай да бір нүктесіне әрекет ететін екі қүштің шамасы модуль бойынша 3 Н және 5 Н. Неліктен олардың теңірекетті күші 8 Н және 2 Н болуы мүмкін екенін түсіндіріңдер.

• Төменде берілген массасы m білеушеге әрекет ететін екі күштің шамалары мен бағыттары бойынша олардың теңәрекетті күшін аңықтаңдар. Ол күш қай жаққа қарай бағытталған?
• A).
• . F1= 10Н; F2= 10Н;
•  
• Ә).
• F1= 3 Н; F2= 8 Н;
•   Б).
• F1= 20 Н; F2= 50 Н;
•  
• В).
• F1= 5 Н; F2= 15 Н;
•   4. Денеге бір түзудің бойымен үш күш әрекет етеді: F1= 6 Н; F2= 3 Н; F3= 9 Н. Теңәрекетті күші неге тең? Бұл есептің дұрыс төрт жауабы болуы мүмкін.

• 1.

• 2.Үйкеліс не себептен пайда болады?
• .

• 2.

• 3.Үйкелістің қандай түрлерін білесіңдер?

• 3.

• 4.

• Өзін-өзі тексеру сұрақтар.

• 1.Қандай күшті үйкеліс күші деп айтамыз?

• 4.Үйкелісті қалай азайтуға болады?

• .

• Карточкамен жұмыс

• №1 К. 8 кг керосин сиятын құтының көлемі неге тең?
• №2 К. 6 Н күш әсер еткен кезде 12см ұзарған серіппенің қатаңдығын тап.
• №3 К. Массасы 300г білеушенің өлшемі 15*5*2 см . Білеуше жасалған заттың тығыздығын анықта.

• .

• Қорытындылау.

• 1.Қандай күшті теңәрекетті күші деп айтамыз?
• 2.Бір түзулердің бойымен бір жаққа қарай бағытталған екі күштің теңәрекетті күші неге тең?
• 3.Бір түзулердің бойымен қарама қарсы жаққа бағыттылған екі күштің теңәрекетті күші неге тең? Ол күш қай жаққа қарай бағытталады?
• 4.Денеге бірнеше күштің әрекет етуіне мысал келтіріңдер?
•  
•  

• .

• Үйге тапсырма:
• §29. 11-жаттығу. №4.

• Назарларыңызға рахмет!

Қосымша 1. Дидактикалық қосымша материалдан есеп шығару

• №1 12 Н күш әсер еткен кезде 4 см ұзарған серіппенің қатаңдығын тап.12:0,04=300
• №2 Болаттан жасалған серіппе 120 н күшінің әсерімен 15 мм –ге ұзарады, серіппенің қатаңдығы қандай? 120:0,15=800