161
- Балалар, енді мына топшамаларды 3 қатардың бір-бір оқушысына
беремін.
Топшама
Жҧрнақтарды жалғап, туынды зат есім жаса.
1
2
3
Жҧмыс...
ас...
ҥш...
Кітап...
бай...
дәрі...
Сурет...
ойын...
ән...
Орын...
сауын...
жалау...
- Ал енді топшама алған балалар жҧмыстарын орындап болғанша,
сіздерге мен сҧрақ қоямын, сендер соған жауап беріңдер.
ә) /ауызша сҧрақтар қоямын/.
-
Зат есім дегеніміз не? Кім маған ережесін мысалымен айтады? Балалар,
сабаққа
бәріміз ат салысып, қатысып отырамыз.
Сіздердің жауаптарыңыз
бағаланады.
-
е)
Заттың атын білдіріп, кім? не? деген сҧраққа жауап береді.
-
Енді балалар мына сӛзге қараңдар. Оқып, сҧрақ қойыңдар.
-
Домбырашы.
- Қандай сҧраққа жауап береді?
-Кім?
-
Яғни, бҧл зат есім. Бҧл сӛз
жалқы есім бе, жалпы есім бе?
-
Жалпы есім.
-
Ал енді осы сӛз негізгі ме , туынды зат есім бе?
-
Туынды.
-
Тҥбір сӛзі қайсысы, қосымшасы қайсысы?
-
Домбыра- тҥбірі, -шы- қосымша.
Яғни, домбыра деген сӛзге -шы жҧрнағын
жалғау арқылы туынды зат
есім жасап тҧрмыз.
-
Осы сӛз жекеше тҥрде ме, кӛпше тҥрде ме?
162
-
Жекеше.
-
Ал енді осы сӛзде кӛпше тҥрде қалай болады екен?
-
Домбырашылар.
-
қандай қосымша арқылы жасап тҧрмыз/.
-лар жалғауы.
-
Бҧл қандай жалғау?
-
Кӛптік жалғауы.
-
Ал осы кӛптік жалғауын кім маған атап береді?
-
а) Заттардың кӛп екенін білу ҥшін тҥбір сӛзге -лар, -лер, -дар, -дер, -тар,
-тер жалғанады. Бҧлар кӛптік жалғауы деп аталады.
-
Ал енді тақтадағы оқушымыздың қатесі бар ма екен? Тексерейік.
-
1-ші бітірген оқушының жазғанын тексерейік.
I. Менің кітабым.
Біздің кітабымыз.
Достарыңызбен бөлісу: