болып табылады” (2-бап) деген үстанымды қамтиды. Жоғарыда келтіріл-
гендей, Ресей Федерациясының білім беру заңында мазмүндалған білім беру-
дін анықтамасында адам баласының басыңқылығы көрсетілген. Педагогика
үшін бүл - адамдардың мемлекеттік машинаның тығынын, “орындаушы-
ларды” қалыптастыратын бедел педагогикасынан жеке түлғаның дамуына
жағдайлар жасауға кошу болып табылады. Мақсат дегеніміз - әрекет нәтижесі
туралы түсінік.
Егер білім беру үрдісінің мақсатын жалпылама түрде атайтын болсақ,
өткен бөлімдегі айтылғандай, онда оны адамдардың әлеуметтік тәжірибесін
үрпақтан-үрпаққа жеткізіп отыру деп анықтауға болады. Бүл тәжірибе
адамдардың меңгеруі нәтижесінде олардың іскерліктеріне және дағдыларына,
шығармашылық әрекетінің тәжірибесіне, қүндылықтары мен қатынастарына
айналатын білімдерінен, әрекет тәсілдерінен түрады, ал оның жиынтығының
өзі жеке түлғаның жан-жақтылығы мен бағыттылығын, сезімдік және тәндік
дамуын қамтамасыз етеді. Жеке бір адамның жер бетіндегі мыңжылдықта
адамзат жинағанның бәрін меңгеруі мүмкін еместігі түсінікті. Сондықган
жалпы максат ретіндегі нақты педагогикалык көріністе берілген білім
мазмүны мектеп үшін әлеуметтік тожірибенің қүрамдас бөліктеріне сәйкес
таңдап алынады.
Білімдік үрдістің негізгі нәтижесі болып мектеп бітіретін жас адамдардың
даярлығы және қабілеті, қоғамның және жеке адамның өзі үшін жеке
жауапкершілігінің қалыптасуы болып табылады. Бүл үшін бүкіл білім беру
жүйесінің және әрбір педагогтың, оқушылардың өз бетінше жүмыс істеу және
өзін-өзі үйымдастыру қабілетін дамытуға күш-жігері бағытталған болуы керек.
Олардың өз қүқығын қорғай алуы қүқықтық мәдениеттің жоғары деңгейіне
негізделген негізгі қүқықтық нормаларды білуі және мемлекеттің қүқықтық
жүйесін пайдалана білуі керек. Оларды ынтымақтасуға даярлатып, жүйе күру
әрекетіне қабілетін, өзгенің пікіріне шыдамды болу, әңгіме жүргізе алу, маз-
мүнды келісімдерді іздеу және жанжалды жоя білу қабілетін дамытуы қажет.
Бүған байланысты білім беру мекемелері әрекетінің негізгі нәтижесін
интеллектуалдық, азаматтық-қүқықтық, қарым-қатынастық, ақпараттық жоне
басқа салалардағы