III бөлім. Тәрбие теориясы
1
2
3
М П )
2
3
—
►
— >
••
1. Әлеуметтік ортадан көрсетілген мінез үлгісі;
2. Субъектінің жеке басы іс-әрекеті;
3. Ортаның іс-әрекетінің қайта бағалануы;
4. Жаңа тәртіп үлгісі, жаңа цикл бастауы.
Сызба өрескел келеді, ол қалыптасушы қатынастардың талғамдарын түгел
белгілемейді, жеке түстерден айырылған. Бірақ, осыған сүйене отырып, оның
қүрылымдық қосылғыштары арқылы тәрбиелік үрдістің логикасын жасауға
болады. Енді тәрбиелік үрдісті былай белгілеуге болады, яғни,
«тәрбиелеуші
орта» - «тәрбиелеуші іс-әрекет» - «әлем объектілерінің маңызын және
жеке түлғалык мағынасын түсіну».
Егер осы сызбаға келсек, оның жалғасы болады: өйткені іс-әрекеттерді
саралау барысында, жаңа мінез-қүлықтың үлгісі, яғни қарым-қатынастар
қалыптасады, себебі келешекте субъект мінез-қүлық актілерінде қарым-
қатынасты айқындауды үйренеді жэне де осы жаңа үлгіге байланысты субъект өз
іс-әрекеттерін, яғни мінез-қүлқын жасай бастайды. Қарым-қатынастың қалып-
тасу үрдісі кезеңдік циклдік сипат қабылдайды және шексіз болады.
Ал тәрбиелік үрдіс болса, жаңа дефиниция, ғылыми - теориялық анықтама
қабылдайды, тәрбие - бүл түлғаның әлеуметтік қарым-қатынасының қалып-
тасу табиғатымен үйлесімді келісімге келген үш негізгі элементтен түрады.
Бүл элементтер болып бала түлғасының қалыптасуының педагогикалык
түрғыдағы объективтік факторлары, бірақ, «тәрбиелеуші орта», «тәрбиелеуші
іс-орекет» жоне «әлем мен сол әлемдегі өзіңді тану» болып табылады. Бүл
элементтер балада әлеуметтік қүнды қарым-қатынастардың, болашақтағы
әлеуметтік өмірдің субъектісі ретінде қалыптасуын реттейді.
Бірақ, тәрбиелік үрдістің түпкі нәтижесі қандай? Әлде түлға бүл тек қана
әлеуметтік - қүнды қарым-қатынастардың жинағы ма? Және бүл қарым-
қатынастар неғүрлым коп болса, соғүрлым торбиелік нәтиже жоғары бола ма?
Осыдан біз
Достарыңызбен бөлісу: |
