Л.Н. Гумилев атындағы
Еуразия ұлттық университеті
Пәннің оқу-әдістемелік кешені
Басылым:
алтыншы
түссіздену фазасының аяқталатын мезгілін, яғни хлорофильдың бұзылуы,
фотосинтездің аяқталуы деп санайды. Мәңгі жасыл өсімдіктерде вегетация
кезеңінің аяқталуы кезеңі деп, жапырақтардың немесе қылқандылардың
жазғы түсінің өзгеруі басталған күнді белгілеу керек.
Күзгі
салқындарының
индикаторларына
ауыл
шаруашылығы
дақылдары: картоп, қызанақ, қияр, оңтүстікте - мақта, декоративті түрлері–
нарғызгүлдер (георгина), барқытгүлдер (бархотка), оңтүстікте - қаннылар
жатады. Салқындардың осындай түрінен өсімдіктердің әр түрінің алғаш
зақымдалуы және толық өлуі байқалады.
Индикациялық обьектінің фенологиялық бақылаулары арнайы, дара
топтарда, барлық популяцияда немесе ағзалардың түрлерінде өткізіледі.
Көктемгі фенофазалар күзгімен салыстырғанда қысқа мерзімде өтетінін
белгілеу керек. Жапырақтану және гүлдену фазалары бірлескенде 9-11 күн
аралығында аяқталады, ол жапырақ түссізденуінің фазалары, күздегі
түсуінің, желісінің дамуы 1-1,5 ай уақыт аралығында байқалуы мүмкін.
Фенофазалардың өтуін салыстыра отырып, бір түрдің қала экожүйелерінің
көшелерімен
қала
шетіндегі
территориялардың
таза
зонасымен
ерекшеленетінін байқауға болады.
Күзгі жапырақтардың сарғаюын сипаттауда кездейсоқ бір ағаштың
таңдалуы сәтсіздікке әкелуі мүмкін. 5-10% популяцияның құрамы фазаға
енгеннен бастап, фазаның басталуы алдында бір күнді қабылдау керек. 40-
50% популяциялық бақылаудың құрамы енген кездегі сәті фенофазаның
өтуін қабылдауын білдіреді.
Достарыңызбен бөлісу: |