Уруа ибн Зүбәйр
Уруа ибн Зүбәйрдің бұл мәселедегі артықшылығы
белгілі әрі ол жас болатын. Хазірет Омардың
халифалығының соңғы жылы яғни һижреттің 23-
жылы дүниеге келген. Көзін ашқаннан осындай ғылым
ұясында өсіп жетілді. алдағы жылдарда тағдырдың
704
Ибн Хажар, Тәһзибут тәһзиб12\463
705
ахмад ибн Ханбал, мүснад 6\172 (25434)
Барша мұсылманның ардақты анасы
−
хазірет Айша
408
өзіне ұсынған осы мүмкіндігін пайдалана отырып, өзі
қосылған ғылым керуенінің көшбасшысына айнал-
ды. Балалық шағынан бастап білімнің соңына түсті.
Қағбаға жапсыра орналасқан Хижрда кездесетін
үш жолдасымен бірге болашақтағы мақсаттарын
әңгімелегенде, оның болашақта ғалымдық үшін
ізденісте болғанын көреміз. мусаб ибн Зүбәйр, абдул-
ла ибн Зүбәйр және абдулла ибн Омар бәрі өздерінің
тілегімен бөліскенде:
– аллам! маған адамдар менен кейін де пайда-
лана алатындай білім бер! – деп сұраған
706
. Бәлкім,
осы дұғасынан болар хазірет Уруа жастығына
қарамастан көп өтпей үлкендердің өзі құрметтейтін
мәдина ғалымдарының біріне айналды. Өйткені, ол
айша анамыздан айрылмай, басқалардан да көп білім
алғысы келетін. Осы қасиетін назарға алған Қабыса
ибн Зүәйб ол туралы былай деген:
– айшаның хадис ілімін ең жақсы білетініміз
Уруа екені күмәнсіз, өйткені ол айша анамыздың
жанына еш қиындықсыз кіретін
707
.
Хадис ғылымын жақсы білетіндерден Ибн шихаб
әз-Зүхри оны түпсіз мұхитқа теңеген
708
. Бірде былай
дегені де бар:
– айша анамыздың өмірінің соңғы төрт-бес жы-
лында өзімді «Егер сол кезде алланың бұйрығы жетіп,
706
Әбу нуайм, Хиллиятул әулия 1\309, 2\176, Ибн асакир, Тариху
Димашқ 40\267. Тахмаз әс-сәйидәту айша 208
707
Ибн Хажар, Тәһзибут тәһзиб 7\165, 12\463, Бути, айша Үммүл
мүминин 138
708
Ибн сағд, Табақат 5\181
Айша - ғылымның қайнар бұлағы
409
айша анамыздан айрылсам, білім қазынасында мен
білмеген ешқандай хадис қалмады» деп санар едім
709
.
Баласы мұхаммедпен бірге Уәлид ибн
абдилмәликке барғанда, асыл тұқымды аттар
тұрған жерге соғады, сол жерде шыққан қақтығыста
бір ат теуіп баласы мұхаммед тіл тартпай кетеді.
Осы кезде хазірет Уруаның аяғына да соққы тиіп,
кейіннен дәрігерлер аяғын кеседі. Бастапқыда бұған
келіспегенмен шіри бастағандықтан, халифа Уәлидтің
ұсынысына келісуге мәжбүр болады. сол күннің
жағдайында наркозсыз әрі арамен кескен аяғының
ауырғанына шыдамдылық танытуы таңғаларлық.
аяғын кесіп болғанда «Бұл сапарымызда бірқатар
қиындықтарға кезіктік» деген мағынаға келетін
аятты оқып, өзін ешкім ұстап тұрмаса да қарсылық
білдірмей, бірақ есінен танып қалады.
Есін жиғаннан кейін имам әуелі маңдайының
терін сүртіп, сосын қасындағылардан кесілген аяғын
алдырып, қолына алып қарап:
– сенімен осы уақытқа дейін жүргізген аллаға
ант етемін, бұл аяқпен күнәға да бармадым, харамға
да қадам басқан емеспін!
710
– деген.
Бір кезде қасындағылар оның былай деп дұға
еткенін естиді:
– Уа аллам! Қол-аяғымды қосқанда төрт мүшем
бар еді. сен олардың бірін алып, үшеуін маған
қалдырдың. Әрине, сонда да бар мадақ саған тән!
Төрт балам бар еді. Олардың бірін алып, үшеуін маған
709
Ибн Хажар, Тәһзибут тәһзиб 7\165
710
Ибн Әсәкир, Тариху Димашқ 61\410
Барша мұсылманның ардақты анасы
−
хазірет Айша
410
қалдырдың, күмәнсіз мадақ саған тән. негізінде
нағыз мәңгілік болғандар сенің алғандарың емес пе!
711
Хазірет Уруа (р.а.) құлшылықта, жомарттық
пен жақсылық жасауда да өзгелерден алда тұрған.
анамыздың құлшылығына қатысты деректерді
кейінгілерге жеткізген хазірет Уруа түндерін Құран
оқумен өткізіп, бір түнде Құранның төрттен бірін
бітіретін әрі бұл түндерді намазбен өткізетін. Осын-
дай жағдайда да күнделікті әдетінен жаңылмаған
хазірет Уруа түндерін намаз оқумен нұрландыру және
Құранның төрттен бірін оқу әдетін тек аяғы кесілген
түні ғана орындай алмаған, алайда бұл күні жасай
алмаған ғибадатын ертеңіне түнде қаза еткен. От-
басына да әрдайым намаз оқуды ұсынып, «сендерді
дүниелік нәрсе қызықтырған жағдайда, дереу үйге
барып, намаз оқу арқылы содан сақтаныңдар. Өйткені,
алла пайғамбарына
Достарыңызбен бөлісу: |