43
Күйіс қайтаратын жануардың
тоқ ішектерінің пішіні диск немесе
дискоконус тәріздес болып, құрсақ куысының оң жағында орналасады.
Дискіде тоқ ішектің проксимальды ілмегі - ansa proximalis coli - иірімді ілмегі
- ansa spiralis coli - және дистальды ілмегі - ansa distalis coli - ажыратылады.
Ал, дискедегі ішек оралымдарының өзі ортаға тепкіш центрипетальды
оралымдардан - giri centripetales, орталық иілімнен - flexura centralis және
ортадан тепкіш центрифугальды оралымдардан - giri centrifugales - түзіледі.
Оралымдардың саны ірі қара малда - 1,5 - 2, қой мен ешкіде - 3. Ортаға
тепкіш оралымдар сағат тілі бағытымен, ал ортадан тепкіш оралымдар кері
бағытта айнала оралады.
Шошқада
тоқ ішектің пішіні конус тәрізді болып келеді. Конустың
табаны бел бұлшықеттеріне және оң бүйрекке, ал төбесі құрсақ қуысының
кіндік аумағына бағытталады. Тоқ ішек конусы құрсақ қуысы сол жағының
алдыңғы 2/3 бөлігінде орналасады. Бүйеннен шыққан тоқ ішек конустың ішіне
қарай сағат тілі бағытымен - 3,5 ортаға тепкіш оралымдар жасайды да, конус
төбесінде орталық иілімнен соң, кері бағытта ортадан тепкіш оралымдар түзеді.
Ортаға тепкіш оралымдар қабырғасында екі қатар ет таспалары мен қалталары
болады. Ал, ортадан тепкіш оралымдарда ішек қабырғасы тегіс келеді. Оның
соңғы ілмегі - ansa distalis coli - ішек конусының табанынан тік ішекке ауысады.
Тік ішек (прямая кишка) - rectum - жуан ішектің қысқа соңғы бөлігі. Ол
жамбас қуысында құйымшақ астында шажырқайға ілініп, артқы тесік -
ануспен аяқталады. Анусқа өтер алдында кеңейіп, тік ішек ампуласын-
ampulla recti - түзеді. Тік ішекті сыртынан сірілі қабық тек құйымшақ
астындағы тұста ғана қаптайды. Ал, оның бөлігі сыртынан адвентициямен
қапталған.
ТЫНЫС АЛУ АППАРАТЫ – APPARATUS RESPIRATORIUS
Тыныс алу аппараты (дыхательный аппарат) жануарлар организмінде
газ алмасу қызметін атқарады, яғни аудағы оттегінің қанға өтуін қандағы
көмір қышқыл газдың, керсінше, ауаға шығарылуын қамтамасыз етеді.
Достарыңызбен бөлісу: