М. З. Изотов философия ғылымдарының докторы, доцент
жүктеу/скачать 3,01 Mb. Pdf көрінісі
|
Қазақтардың рухани әлемі әл-Фарабиден Абайға дейін
| К і р і с п е
5 А л ғ ы с ө з КІРІСПЕ Тәуелсіздікке қол жеткізген уақыттан бастап халықтың ру- хани өмірінің тарихын зерттеушілер тарих беттеріне үңіле оты- рып рухани өмірдің тұңғиығын қайта зерделеп, олардың мәнін тануға, құндылықтарды алға тарта отырып, халық тарихының нағыз ғажайып та күрделі кездерін пайымдауға кіріседі. Қазақстан қазіргі кезеңде Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә. Назарбаев «Қазақстан-2050 стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси курсы» мақсаты мен міндетін анықтап берген өзінің жаңа даму са- тысына өтті. Ұлт Көшбасшысы бұл стратегияда Қазақстан дамуының ұзақ жылдарға арналған ауқымды көрінісін ұсынады. Бұл реформалар- дың жүзеге асырылуы ұлттық тарихты зерделеуге, көпұлтты және көпконфессиядық қоғамның дүниетанымдық, мәдени және руха- ни бірігуі идеологиясына негізделеді. Сондықтан Стратегияда қа- зақстандық қоғамның дамуында руханилық мәселелерінің маңызы экономикалық, материалдық тұрғыдағы мәселелерден кем болмай- тындай кезеңге аяқ басқаны жөнінде көрсетілуі кездейсоқ емес. Қазақ халқының тарихына қатысты зерттеулерде ұлттық өзіндік сананың серпінді өсуі жүріп жатырғанын танытатын өзінің тари- хи дүниетанымдық тамырларына қызығушылықтар артуда. Алай- да әлеуметтік мүдде оның ғылыми зерттеулермен және өзінің ба- ғытталған саласын терең теориялық түсіндірілуімен сәйкестенгенде ғана терең зерделенеді. Халықтың мәдени тарихының бір бөлігі ретіндегі дүниетаным мен философия тарихынан хабардар болу оның тарихи өмір сүруі мен дамуы, өзіндік бірегейленуінің қажетті жағдайы болып табылады. Қазақ халқының өзіндік бірегейленуі өткеннің рухани мұрала- рына үңілмей, қазіргі кезеңдегі адам мен әлемнің дүниетанымдық тұрғыдағы көрінісіне енгізілуі мүмкін емес. Өзінің тарихи өткенінсіз қоғамдық сананың қызмет атқаруы мүмкін еместігі сияқты, сондай- ақ түркілік және қазақ ойшылдарының мұраларын заманауи қоғам- дық сұраныстан бөлек және тәуелсіз терең ойлы зерттеу мүмкін емес. Осыған орай ҚР БҒМ ҒК Философия, саясаттану және дінтану ин- ституты ұжымы орындаған әл-Фарабиден Абайға дейінгі қазақтар- |