3.
Фритредерлік жаңа рыноктардың дамуына мүмкіндік тудырады.
4.
Фритредерлік өндірістік ресурстардың елдер арасында оңтайлы бөлінуін қамтамасыз
етеді.
Протекционистер және фритредерліктердің көзқарастарын салыстыра келе мынадай
тұжырым жасауға болады: протекционистер қысқа мерзімді мүдделерді көздейді,
фритредерліктер ұзақ мерзімді мақсаттарға негізделеді. Алайда нақты елге протекционизм
тиімді, ал фритредерлік зиян деп немесе, керісінше айтуға болмайды. Итальян экономисі В.
Парето айтқандай: «Қандай да бір елдің белгілі бір уақыт мерзімінде өзінің экономикалық және
әлеуметтік жағдайын біле отырып, ол елге сол уақытта қандай саясаттың қажет екенін анықтап
алу қажет – протекционистік пе, әлде еркін сауда ма».
Сауда саясаты тарифтік немесе тарифтік емес құралдар арқылы жүзеге асады. Сыртқы
сауданы шектеудің кең тараған әдісі – импорттық тарифтер: кеден (баж) салығы. Кеден салығы
шетел тауарларына салынады, нәтижесінде тауарлар қымбаттайды, сұраныс азаяды. Кеден
салықтары фискалдық қызмет атқарады, яғни ол мемлекет бюджетін толықтырудың негізгі көзі
болып табылады.
Алайда импорттық тарифтер отандық тұтынушыларға біршама зиян әкеледі, өйткені
тарифтерді енгізу импорттық тауарларды қымбаттатады, нәтижесінде отандық сатып алушылар
қосымша салық төлейді.
Достарыңызбен бөлісу: