3. Табиғи монополия
– жоғарыда келтірілген тұрақты жағымды ауқым әсері. Басқаша
айтқанда, бұл саладағы шығындар өте жоғары (көп), оларды тек үлкен фирма ғана жаба алады.
Егер осындай фирманың өнімі өмірлік қажет болса, ол мемлекеттің қорғауына түседі, себебі,
мемлекеттің басты мақсаты – тұтынушылардың құқығын қорғау (темір жол көлігі,
коммуналдық шаруашылық, электр-жабдық пен телекоммуникациялар жүйелері).
4. Сатып алушы монополиясы – монопсония
– мұнда монополиялық билік сатып
алушының қолында шоғырланады. Бірақ бұл билікті ол монополистен өзгеше пайдаланады,
монополист қымбаттау сатуға тырысады, ал монопсонист – арзандау сатып алуға. Бұл
монополияның монопсониядан жалғыз айырмашылығы. Монопсония мысалы – жергілікті
еңбек нарығы, онда еңбекті сатып алатын жалғыз жұмыс беруші – фирма қызмет жасайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
