Оқулық Алматы «Атамұра» 2018 (ХVІІІ-ХІХ ғасырлар) ҚазаҚстан тарихы
жүктеу/скачать 9,4 Mb. Pdf көрінісі
|
3467 Kaz-n tarih 8-7kl kaz
| 7. ұлттық ою-өрнек.
Далалықтарда ең саны көп әрі кең таралғаны ұсақ мал еді. Сондықтан да көшпелілердің негізгі ою түрі қошқардың мүйізіне ұқсатылып «қошқармүйіз» аталуы тегін емес. Қазақтар әдемі ою-өрнекке ерекше мән бер- ген. Ою-өрнек далалықтарда байлық пен еркіндікті, дербестікті және молшылықты білдіретін. Ою-өрнек кез келген бұйымдарға немесе тұрмыстық заттарға: ер-тоқым көрпешесіне, киімге, баскиімге, әйелдердің әшекейіне, аяқкиімге, ыдыс-аяққа, кілем, қоржындарға салынған. Музыкалық аспаптар, зер- герлік бұйымдар, жиһаз, киіз үй жабдықтары, қару- жарақтар, бесік пен сандық, қамшы т.б. тұрмыстық заттар өрнек термен безендірілген. Қазақ ою-өрнектерінде алуан түрлер мен сарындар: жан-жануарлар- дың (зооморфты), космогониялық, өсімдіктің бейнесі, геометриялық т.б. нақыштар кездеседі. Аса кең таралған ою-өрнек түрлері: қошқармүйіз, түйемойын, мүйіз, қосмүйіз, сыңармүйіз т.б. Жануарларға байланысты қазмойын, өркеш, өрмекші және өсімдік тектес жапырақ, гүл қауыздары, үшжапырақ өрнек түрлері де кең таралған. анықта! Қазақтың негізгі ою түрі неге қошқардың мүйізіне ұқсатылып жасалған? Ою-өрнектердің алуан- түрлілігі немен байла- нысты деп ойлайсың? Өзің бір ою түрін жа- сап, қай сарынға жата- тынын, қалай аталаты- ны туралы айт. 54 Қазақ халқы ою-өрнек түсін таңдауға ерекше мән берген. Көк түс аспанның, қызыл – от пен күннің, ақ – тазалықтың, қуаныш пен бақыттың, сары – парасаттың, жасыл – көктемнің, жастықтың белгісі саналған. жүктеу/скачать 9,4 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|