Радиоактивтілік  параметрлері

Сыртқы  əсерлерден  тəуелсіз  атом

ядросының ішкі жағдайына негізделген бір изотоптың басқаға айналу процессі

радиоактивті  ыдырау  болып  есептеледі. Бұл  процесс  кездейсоқтық, яғни

ядродан бөлшектердің  ұшып шығуының сипаттамалары. Радиоактивті ыдырау

келесі параметрлермен сипатталады:

1.

Жартылай  ыдырау  периоды.

  Əртүрлі  элементтерде  жартылай ыдырау

периоды əр мөлшерде көбіне  - 10

-6

 нан 10

 жылға дейін өзгереді. Əр элемент

үшін  анықталған  жəне  тұрақты  көрсеткіштер  болып  табылады  жəне  оның

диагностикалық белгілері болуы мүмкін. .

2.

Табиғи сəулелердің құрамы

. Табиғи радиоактивтілік альфа, бета, гамма,

нейтрондық жəне т.б. сəулелерден тұрады.

Альфа-ыдырау  кезінде  ядродан  екі  протоннан  жəне  екі  нейтроннан

тұратын  альфа  бөлшектер  жоғарғы  жылдамдықпен  тарайды. Альфа-

сəулеленудің өтімділік қабілеті нашар.

Бета-ыдырау  ядродағы  нейтрондар  санының (протондарға  қарағанда)

күрт  көбейюіне  байланысты  жүреді. Бұл  құбылыс  ядроны  тұрақсыздық

жағдайға  келтіріп, ол  басқа  бір  тұрақты  жағдайға  ауысады. Бета-сəулелердің

өтімділігі əлде қайда жоғары.

Гамма-ыдырау, гамма-квант  өте  жоғарғы  жиіліктегі  электромагнитті

сəулелер  ағымын  келтіреді.  Бұларда  басқалар  сияқты  сыртқы  орта  əсерінен

жұтылады  жəне  ыдырайды, бірақта  электрлік  бейтараптығынан  жоғарғы

өтімділігімен ерекшеленеді.  (ауада жүздеген метр жəне тау жыныстарында бір

метрге дейін).