Оқулық Жалпы редакциясын басқарған профессор Т. М. Досаев

329 
 
Дабыл  қуысы
  (cavitas  tympanica)  дұрыс  емес  пішінді,  көлемі  1  cм
3
-ден  аспайды. 
Оның  алты  қабырғасын  ажыратады:  дабыл  қуысы  төбесінен  түзілетін  -  жамылғылық 
(paries  tegmentalis);  мойындырық  шұңқырына  сәйкес  келетін  -  мойындырықтық  (paries 
jugularis);  ұйқы  өзегінің  қабырғасымен  шектелетін  -  ұйқылық  (paries  caroticus); 
емізіктәрізді  өсінді  ұяшықтарымен  жанасатын  –  ұяшықтық  (paries  mastoideus);  дабыл 
жарғағының  көп  бөлігімен  шектелетін  -  жарғақтық  (paries  membranaceus);  ішкі  құлақ 
лабиринтінің  сыртқы  беті  болып  табылатын  -  лабиринттік  (paries  labirinthicus) 
қабырғалары.  Лабиринттік  қабырғасында  екі  кішігірім  тесік  болады:  үзеңгі  негізімен 
жабылатын  сопақ  немесе  кіреберіс  терезесі  (fenestra  vestibuli)  және  екіншілік  дабыл 
жарғағымен  (membrane  tympani  secundaria)  жабылатын  дөңгелек  немесе  ұлу  терезесі 
(fenestra cochleae). Қалыпты жағдайда дабыл қуысындағы ауа қысымы қоршаған ортадағы 
ауа  қысымымен  бірдей  болады.  Бұл  оның  есту  түтігі  (евстахиев  түтігі)  арқылы 
жұтқыншақтың мұрын бөлігімен  байланысуымен негізделеді. Есту түтігінің  дабыл тесігі 
(ostium  tympanicum  tube  auditivae)  дабыл  қуысының  алдыңғы  медиалды  бөлігінде 
орналасады. 
Дабыл  жарғағы
  (membrana  tympani)  сыртқы  есту  жолын  дабыл  қуысынан 
толығымен  бөліп  тұрады.  Ол  қиғаштанып,  сыртқы  беті  төмен  алға  және  сыртқа 
бағытталып, талшықты-шеміршекті сақина арқылы дабыл жүлгесіне бекіп тұрады. Пішіні 
дөңгелектенген  (9x11)  дабыл  жарғағының  барлық  жері  бірдей  керілмеген:  сыртқы 
жоғарғы  квадрантта  бос  (керілмеген  бөлігі)  болса,  ал  қалған  бөлігі  керісінше  керілген 
(керілген  бөлігі).  Екі  бөлігі  дабыл  жарғағының  артқы  бетінде  алдыңғы  және  артқы 
балғашықтық қатпар арқылы бір-бірінен бөлінген. Дабыл жарғағының сыртқы беті конус 
тәрізді  иілген.  Оның  балғашық  тұтқасына  бекіген  орталығы  жарық  түсіргенде  жақсы 
анықталады, ол дабыл жарғағының кіндігі (umbo membranae tympani) деп аталады. Дабыл 
жарғағы  сыртқы  талшықтары  радиалды  (сәулелі  қабат),  ал  ішкі  қабаты  циркулярлы 
(дөңгелек  қабат)  бағытта  орналасатын  фиброзды  дәнекер  тіннен  тұрады.  Ол  сыртынан 
сыртқы  есту  жолы  терісінің  жалғасы  болып  табылатын  жұқа  эпидермалды  қабатпен,  ал 
ішкі жағынан дабыл қуысының шырышты қабатымен қапталған. 
Дабыл  қуысында  бір-бірімен  қарапайым  буындар  мен  байламдар  арқылы 
байланысатын үш 

жүктеу/скачать 2,15 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: