116
Рецензия
Рецензия (пікір)
- кµркем µнер немесе єдебиет сыныныњ
жанры, кµркем шыѓарманы талдап, баѓа беру, пікір ќорыту. Сыни –
библиографиялыќ єдеби рецензиямен ќатар
театр спектакліне,
кинофильмге, концертке баѓа беретін рецензиялар да бар.
Рецензия маќалаѓа ±ќсас келеді, біраќ екеуініњ елеулі
айырмашылыѓы бар. Маќалада ќоѓам µмірінен алынѓан ќ±былыстар
мен єдеби мєселелер ќарастырылатын болса,
рецензияда негізінен
наќтылы кµркем шыѓарманыњ мєні , мазм±ны, бейнелеу µзгешелігі
сµз болады. Талданып отырѓан шыѓармаѓа баѓа беріліп, сол
шыѓармада баяндалѓан µмір ќ±былысына сыншылыќ кµзќарас
білдіріледі.
Рецензияныњ µзіне тєн ерекшеліктерін айтќанда, онда кейбір
газет жанрларыныњ (очерк, хабар, есеп) элементтері болады.
Сын-библиографиялыќ
рецензияларда
кітаптарѓа,
газет-
журналдар материалдарына пікірлер айтылады. Кейде баспасµзде
жарияланѓан бір немесе бірнеше маќалалар
талданып, ќаралады.
Кµркем шыѓармаларды арнайы талдап, баѓалайды.
Рецензия авторы
оќырманѓа д±рыс баѓыт бере алатындай болуы керек. Мєселен,
рецензент белгілі бір шыѓармада µмір ќ±былысы д±рыс кµрсетілген
бе , ол ќандай идеялыќ т±рѓыда жазылѓан, таќырып ќаншалыќты
мењгерілген, кµркемдік дєрежесі ќандай деген сауалдарѓа жауап
береді. Сын- библиографиялыќ рецензия оќырмандарды єдебиет
жањалыќтарымен дер кезінде таныстырып отыру жаѓынан да ќ±нды.
Рецензия авторы мєселеге объективті т‰рде ќарауы керек. Шала
ќорытынды жасап, асыѓыс шешімге келу оѓан жат болуѓа тиіс. Ол
шыѓарманы к‰шті жєне єлсіз жаќтарын кµрсетіп, жазушыныњ
табыстары мен кемшіліктерін оныњ дєл кµрсетуі керек.
Єдебиет пен
µнерге жєне басќа да шыѓарма, ењбектерге єділ баѓа берілуі ќажет.
Сонда ѓана рецензия µз міндетін атќарады. (15, 283).
Мектеп баѓдарламасы бойынша 11 –сыныпта «Ќазаќ тілі» пєні
бойынша оќушыларды рецензия жазуѓа ‰йрету ќажет. Сондыќтан
мектеп оќушыларына рецензия туралы жалпы мєлімет беріп алып,
жазылѓан рецензиялардыњ ‰лгілерін кµрсете отырып, алѓаш
рецензия жазу ќадамын бастаймыз.
117
Рецензия жазу мектеп ќабырѓасында оќушылардыњ жазѓан
шыѓармаларын бір-біріне оќытып, біріне –бірініњ
рецензия жазуы
негізге алынады. Рецензия жазу кезінде жоѓарыдаѓы кµрсетілген
талаптар дењгейінде жазу талап етіледі. Тексеріс кезінде
рецензияныњ кемшіліктері кµрсетіліп, одан єрі болдырмау шаралары
кµзделеді.
Байќап отырѓанымыздай, ќазіргі тањда ќазаќ
тілі мен єдебиеті
терењдетіліп оќытылатын мектептерде талап жоѓары екені кµрініп
отыр. Б±л кµрініс жазба ж±мыстарынан да байќалды.
Достарыңызбен бөлісу: