Оқулықта қолданылған шартты белгілер


§83. Марс тан шық қан жаң ғы рық



Pdf көрінісі
бет190/249
Дата16.03.2022
өлшемі2,8 Mb.
#135963
түріОқулық
1   ...   186   187   188   189   190   191   192   193   ...   249
§83. Марс тан шық қан жаң ғы рық
Оқы лым
1.
Мә тін ді оқың дар. Көр кем ту ын ды фан тас ти ка ға құ рыл ға ны мен, ғы лы ми де рек тер дің 
нақ ты өмір ден алын ға нын дә лел дең дер.
Тұр ғын дар Қы зыл ға лам шар ды кө бі не «Екін ші 
Жер» деп атай ды. Мұн да да Жер де гі си яқ ты екі 
жы лы, екі су ық бел деу бар. Сон дай-ақ жыл мез-
гіл де рі де өтіп жа та ды. Тек ай ыр ма сы мы на да: 
мұн да ғы әр бір мез гіл екі есе ұзақ. Бұл – Марс тың 
Күн ді ай на лып шы ғу мер зі мі не бай ла ныс ты. Жер-
мен са лыс тыр ған да, Күн нен 1,52 есе қа шық бол ған-
дық тан, мұн да ғы жыл 687 Жер тәу лі гі не со зы ла ды. 
Жер де екі жыл өмір сү ріп, екі жас қа кел ген ба ла 
мұн да бір жа сар іні сін кез дес ті ре ді.
Тек жас қа на емес, мұн да ғы көп нәр се де өз ге-
ше лік бар. Жер мен са лыс тыр ған да, Күн нен жы лу ды 
Марс 2,3 есе аз ала тын дық тан, мұн да өте су ық. Марс тың по ляр лық ай ма ғын да 
қыс мез гі лін де тем пе ра ту ра жүз жи ыр ма гра дус қа дей ін тө мен дей ді.
Не гі зі нен, ға лам шар та би ғат тың әсем кө рі ніс те рі не ке дей. Де ген мен Жер-
ден адам дар дың ке ліп қо ны ста нуы, биос фе ра лар ор на туы, қол дан көл мен 
те ңіз жа сауы мұн да ғы ыл ғал ды лық ты арт ты ра түс кен.
Екі Марс се рі гі нің бар еке ні бе се не ден бел гі лі. Олар ды адам дар Жер де 
өмір сүр ген де кө ре ал май тын. Ен ді еке уі олар дың тө бе сін де жүр. Фо бос тың 
кра тер ле рі қа рай ып-қа рай ып кө рі не ді. Жа рық ты ғы жа ғы нан Фо бос тол ған 
ке зін де Ай дың төрт тен бі рін дей ға на. Ал Марс ты ай на лып шы ғу жыл дам-
ды ғы Жер се рі гі нен жыл дам. Фо бос бір тәу лік тің ішін де Марс ты үш рет-
тен аса ай на лып шы ға ды. Бір ай на лы мы 7 са ғат 39 ми нут қа со зы ла ды. Ал 
Дей мос тың жағ дайы бас қа ша. Ол жай көз ге Жер ден қа ра ған да ғы Шол пан 
си яқ ты жар қы рап кө рі не ді. Дей мос Марс ты 30 са ғат 18 ми нут та ай на лып 
шы ға ды.
...Қы зыл ға лам шар да ғы осын дай құ бы лыс тың бә рі тұр ғын дар ға үй рен-
шік ті бо лып кет кен. Ол тек Жер ден жа ңа дан кел ген адам үшін ға на таң-
сық. Ра сын да, ал ғаш кел ген де үй ре ні су өте қи ын. Тәу лік тің ұзақ ты ғы, 
ат мос фе ра ның си рек ті гі, екі бір дей Марс се рі гі нің ас пан да қа лық тап жү руі 
оның кө ңі лін үне мі бө лу мен бо ла ды. Бі раз күн нен соң бұл ор та ға үй ре не бас-
тай ды. Сөйт іп, Күн жүй есін де гі төр тін ші ға лам шар да тір ші лік жал ға сып
жа та ды...
(Ж† ніс Са хиев)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   186   187   188   189   190   191   192   193   ...   249




©engime.org 2025
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет