99
Этика талаптарына сай, сенім тудыратын зерттеу жүргізу
Қосымша әдебиеттер
Білім өндірудегі сенім тудыру мен адалдық
Hood, S., Mayall, B. and Oliver, S. (eds) (1999)
Critical Issues in Social Research:
Power and Prejudice
. Buckingham: Open University Press.
Зерттеуді саяси іс-әрекет ретінде қарастыратын және зерттеу кезінде адал-
дық сақтауда билікті негізгі элемент ретінде паи�далануды зерделеи�тін азғана
кітаптың бірі. Оқуға тұрарлық еңбек.
IMNRC (2002)
Integrity in Scientific Research: Creating an Environment that
Promotes Responsible Conduct
.
Washington, DC: National Academies Press.
Кітап институттық көзқараспен жазылған, адалдықты анықтауда рөлі зор.
Macrina, F. L. (2014)
Scientific Integrity: Text and Cases in Responsible Conduct of
Research
, 4th Edition. Herndon, VA: ASM Press.
Кітапта негізгі тақырыптардың бәрі қамтылған, дегенмен маған интерак-
тив кеи�с-стадилері көбірек ұнады. Шолып шығуға тұрарлық дүние.
Nichols-Casebolt, A. (2012)
Research Integrity and Responsible Conduct of Research
(Building Social Work Research Capacity)
. Oxford: Oxford University Press.
Бұл кітап әлеуметтік жұмыс мысалдарына сүи�енгенімен, дерек жинау, зерт-
теу меншігі, мүдделер қақтығысы, тақырыпты қорғау, зерттеу кезіндегі бұрыс
әрекет, авторлық және жариялау, тәлімгер мен студенттің міндеттері, рецен-
зиялау және бірлесе зерттеу сияқты бірқатар тақырыпты қамтиды.
Этика
Israel, M. (2014)
Research Ethics and Integrity for Social Scientists: Beyond
Regulatory Compliance
, 2nd Edition. London: Sage.
y
Индикаторларды парадигмаға
сай таңдаудың орнына, негізгі проблеманы
қарастырып, сәйкес индикаторлардың әдіснамалық тәсілдерін сыни тұрғы-
да зерделеу арқылы анықтағаныңыз абзал. Мұндай проблемаларға субъек-
тивтілікті басқару,
сенімді нығайту, ақиқатқа жету, дәлелдер келтіру және
нақты есеп ұсыну жатады.
y
Адалдық пен зерттелушілер дегеніміз – зерттеуге қатысушылар-
дың хал-ахуалы мен ар-ұяты алдындағы жауапкершілік.
Мұндай жауапкер-
шілік құқықтық, моральдық және этикалық аспектілерді қамтиды.
y
Ресми этикалық рұқсат алу адалдықты қамтамасыз етіп, қатысушылар ал-
дындағы
жауапкершілікті арттырады, зерттеушіні де, оған зерттеу құқығын
берген мекемені де заң тұрғысынан қорғайды.
100
ЗЕРТТЕУ ЖОБАСЫН ЖҮРГІЗУ: НЕГІЗГІ НҰСҚАУЛЫҚ
Тақырыптық
зерттеуі бар, соған сәи�кес мысалдар келтірілген, жақсы, ау-
қымды және қолжетімді нұсқаулық, этика мен этикалық рұқсат алу процесіне
сыни тұрғыда қараи�ды.
Mertens, D. M. and Ginsberg, P. E. (2008)
The Handbook of Social Research Ethics.
London: Sage.
Тарих, теория, философия және қолданбалы әлеуметтік зерттеу этикасын
жан-жақты қарастырған еңбек.
Oliver, P. (2010)
The Students’ Guide to Research Ethics
, 2nd Edition. Buckingham:
Open University Press.
Жобаны дизаи�ндау және ұсыну кезінде ескеруді қажет ететін этикалық тұ-
жырымдар қамтылған кітап, студенттер басты назарда ұстаи�тын практикалық
қағидалар берілген. Қосымша әдебиет ретінде оқуға кеңес беремін.
Қосымша материалдармен
https://study.sagepub.com/oleary3e
сілтемесі арқылы таныса аласыз.
5
Ұсыныстың рөлі
104
Ұсыныстың элементтері
107
Ұтымды
ұсыныс жазу
109
Кедергілер мен қиындықтар
113
Қосымша әдебиеттер
116