Учебное пособие қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі н. В. Бирюкова
Рамзес ІІ марқұмға арналған тасты (үңгірлі)
жүктеу/скачать 32,57 Mb. Pdf көрінісі
|
birukova-saulet
| Рамзес ІІ марқұмға арналған тасты (үңгірлі)
ғибадатхана (б.з.д. ХVІ-ХІІІ ғ.) Рамзес ІІ перғауын мен Амон, Ра-Хорахте және Пта сияқты үш құдайға арналған Үлкен ғибадатхана және Рамзес ІІ әйелі Нефер- тари бейнесінде құдай ана Хатордың құрметіне тұрғызылған Кіші ғибадатхана бірыңғай ансамбль болып табылады. Ғибадатхана Ніл жағалауындағы Нуби жартасына ойылып салынған, жартас тұтасқұймасына жонып жасалған 20 метрлік 4 мүсін бар, қақпабағана тәрізді еңістің пәрменді бетімен ашы- 26 лады (8-сурет). Қақпабағана ортасында классикалық сұлбадағы ғибадатханаға апаратын есік орнатылған. Ауланы алмастыратын екі қатар бағандар орнатылған зал; одан жартасты жарып бірнеше тон- нель тәрізді жерлеу камералары және кіреберістен 53 м қашықтықта тұрған ғибадатханасы бар тізбекбағаналы зал. Шығыста күн сәулесі тек жылына екі рет қана перғауын мен құдай бейнесі бар алыс қабырғаға түседі. 8-сурет Ғибадатхананы Асуан теңізінің суы басып қалады және ЮНЕСКО шешімі бойынша 1965 жылдың 21 мамырында блоктарға кесіліп, басқа орынға ауыстырылады. Мысырдың Жаңа патшалық өнері мен сәулетінде Аменхотеп ІV патшалық құрған шағы ерекшеленеді (б.з.д. 1424-1388 ж.). Сансыз құдайларға табынудың орнына көкжиек пен аспан аясын бейнелейтін және сансыз сәуле-қолдармен табақ түрінде бейнеленген күн құдайы Атонға табыну енгізіледі. Аменхотеп астананы Ахетатон қаласына көшіреді. Ахетатон сәулеті қала орталығының, қала ансамбльдерінің жоспарлы шешімімен және көркейту дәрежесімен сипатталады. Ғибадатхана ғимараттарында алғаш рет ғибадатхана бөлмелерін жарыққа шығару әрекеті жасалады, алтарь ашық бағанды ғимаратты аулаға шығарылады. Қалаға қарай тас жол төселген, ауқатты қала бөліктерінде су құбыры тартылған, ғибадатханалар мен бай үй- 27 жайлардың айналасына бірқатар тоғайлар отырғызылған. Кедейлер тұратын қала бөліктері өз кейпін өзгертпеді, бұл қала бөліктерінде де ең қолайлы жел бағыты мен тұрғын үйлер үшін ортақ норма ескерілді (қала белгілі жоспар бойынша бос орынға салынған). 17 жылдан кейін Амон қайтадан мемлекет құдайы болды, бірақ енді ғибадатхананың саңылаусыз қабырғалары бағаналы діңмаңдайшалармен алмастырылады және жарық діни жора- лар кезінде қосымша ықпал ету құралы ретінде пайдаланылады. Мұндай ғибадатхананың алғашқы үлгісі ретінде терезе ойықтары, баспалдақты биік шығыңқы іргесі мен ашық діңмаңдайшалары бар Элефантин аралындағы ғибадатхананы атауға болады. Тонаушылардан аман қалған жерасты молалары аз, солардың қатарына ХVІІІ әулеттің перғауыны Тутанхамон мазары жатады. Мазардың төрт камерасы: 90 шаршы метрді құрайтын қосымша бөлмелері бар вестибюль, жерлеу камерасы мен қазына қоймасы әсемдігімен және шағын пішінімен таңғалдыратын діни бұйымдарға және көркем қолөнер заттарына толтырылды. жүктеу/скачать 32,57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|