Учебное пособие қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі н. В. Бирюкова
Иван Егорович Старовтың шығармашылығы
жүктеу/скачать 32,57 Mb. Pdf көрінісі
|
birukova-saulet
- Бұл бет үшін навигация:
- 110-сурет 111-сурет Таврия сарайы (1783-1789 ж.)
| Иван Егорович Старовтың шығармашылығы
Орыс классицизмінің негізін қалаушылардың бірі және көрнекті қайраткері, шәкірттерімен көп жұмыс істеген – Иван Егорович Ста- ров. Старовтың бұрынғы жұмыстары, Петербордағы Александр Невскийдің Троицк соборы және басқа құрылыс жоспарларының жалпы композициясында және қасбеттер мен интерьерлердің жеке пішіндерінде барокконың кейбір белгілері байқалады. Жарасымды классицизмнің типтік үлгісі Таврия сарайы болып табылады. 110-сурет 111-сурет Таврия сарайы (1783-1789 ж.) Таврия сарайының ғимараты (111-сурет) орыс-түрік соғысында жеңістің құрметіне қала шетінде салынды. Салтанатты сарай Неваға қараған, оның екінші жағында саябақ орналасқан. Сарай ансамблі күмбезбен аяқталған бас ғимарат пен ішкі ау- ласы бар бүйір жақ шығыңқы қосалқы үйден тұрады. 3 көлем жалғастырып тұратын бөлмелердің тар бір қабатты бөлігімен және анфилада бөлмелерімен бірігеді. Бүйір жақ көлемдерде тұрғын 228 және қызметтік бөлмелерден басқа бірнеше зал бөлмелері де: қонақ бөлме, би залдары, концерт залы және т.б. орналасқан. Сарай қасбеттері ықшамдылығымен және жарасымдылығымен ерекшеленеді, терезелері жақтаусыз, қарапайым және жарасым- ды ордерлік композиция. Бас және бүйір жақ діңмаңдайшалары рим-дорикалық ордердің қолданылуымен дайындалды. Төзімді қасбеттерге қарама-қарсы сарай интерьерлері ерекше әдемі және салтанатты. Композицияның дамуы бас діңмаңдайшадан вестибюльге дейін, одан картина галереясы мен қысқы баққа дейінгі кеңістік осіне бағытталған. Вестибюльдің артында 5 мың адамға арналған зал, оның артында 18 жұп бағанасы бар орасан зор көлденең қойылған бағана залы орналасқан. Таврия сарайының айбынды кескінінде И. Е. Старов орыс мемлекетінің дамып келе жатқан мәртебесін көрсетті. Оның кейінгі имараттары Рим антикалығының имараттарына жақын біршама айбынды сипатта болып келген. Сол кезде оның сәулетшілігінде классиканың батыс еуропалық үлгілеріне тікелей еліктеу жоқ, ғимараттың жалпы композициясын тұрғызуда орыс дәстүрінің сипаты байқалады. Жалпы классицизмге үй-жайларына қосалқы үймен жалғасқан ортасында бас тұрғын ғимараты, үй артында суға жақын орналасқан саябағы бар композицияның осьтік құрылысы тән. Үй-жай түріндегі ғимаратты үш бөлікке бөлу қоғамдық ғимараттар композициясында да кеңінен тарады. ХVІІІ ғасырдың соңында Қысқы сарай ғимаратының кешенін салу жалғасады. 1760 жылы Том де Томан картиналарының патша коллекция- сына арналған сарай ғимаратына алғашқы ғимарат – Кіші Эрмита- жы жанастыра салынды. 1780 жылы Фельтен екінші ғимарат – Ескі (Үлкен) Эрмитажды (1771-1787 ж.) тұрғызады. ХІХ ғ. 30-жылдары (1839-1850 ж.) В. П. Стасов және Н. Е. Ефимовтар Л. Кленце жобасы бойынша үшінші ғимарат – Жаңа Эрмитаж салынады. жүктеу/скачать 32,57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|