234
Функционалдық сауаттылықты қалыптастыру – заман талабына сай өскелең ұрпақтың
өмірге бейімділігі, халықаралық стандарт деңгейінде сапалы білім мен тәрбие алуының негізгі
құралы. Тарих ғылым ретінде оқушының дұрыс ойлау мәдениетін қалыптастырады, дамытады,
оны шыңдай түседі және әлемде болып жатқан жаңалықтарды дұрыс қабылдауға көмек береді.
Тарих сабағында оқытудың әр түрлі технологияларын қолдана отырып, оқушылардың
шығармашылық ізденістерін, өз бетінше жұмыс істеу белсенділіктерін арттыру барысында
теориялық білімдерін кеңейтіп, логикалық ойлау қабілеттерін дамытуға маңызды.
Менің басты міндетім тарих сабақтарында білім алушылардың функционалдық
сауаттылықтарын қалыптастыру тетіктерін зерделеу арқылы оқытудың озық технологияларын
тиімді пайдаланып, сапалы білім беру, өмірге бейім тұлға қалыптастыру. Осы орайда,
оқушылардың функционалдық сауаттылығын арттыру мақсатында өзімнің іс-тәжірибемнен
оқытудағы білім мен іскерлікті тексеру тапсырмаларына тоқталуды жөн көріп отырмын:
Бір дұрыс жауабы бар тест
– бұл тарихты оқытудағы ең дәстүрлісі, әмбебап, өйткені,
тарих мазмұнын оқытудағы барлық құрылымдарында оқушылардың білімін тексеруге мүмкіндік
береді.
Тапсырма, нақты білім мен қарапайым іскерліктерді диагностикалауға жағдай
жасайды.
Түркістан қаласындағы 1771 жылғы сайлаудан кейін Абылай жалпы қазақ ханы болды. Абылай
өзін үш жүздің ханы ретінде тану үшін, орыс патшайымына өзінің елшісін жібереді, бірақ ІІ
Екатеринаның ұйғарымымен ол хан болып мойындалды:
А) Кіші жүз В) Орта жүз
С) Ұлы жүз
Д) Үш жүз
Бірнеше жауабы бар тест.
Портретте бейнеленген ортағасырлық ғалымның өмірбаянымен байланысты дұрыс
тұжырымдарды таңда:
1) Танымал «Тарих-и-Рашиди» тарихи ғылыми еңбектің авторы
2) Қазақ халқының тарихы туралы құнды шығарма «Жылнамалар жинағы» авторы
3) Оның белгілі еңбектері парсы тілінде жазылған
4) Хиуа ханы Араб Мұхамедтің отбасында дүниеге келген
5) Кашмирді 11 жыл бойы басқарған
6) Арал қазақтарының ханы болды
Баламалық тапсырмалар. Дұрыс тұжырымдаманы «+» таңбасымен, қатені «-» таңбасымен
белгілеу
Алғашқы өнеркәсіптік төңкеріс Англияда басталды. Ағылшындық өнеркәсіптік басымдық
ұзаққа созылмады: ХІХ ғасырдың басында-ақ Франция, Бельгия, Германия, АҚШ ағылшындық
индустрияны басып озды. Өнеркәсіптік төңкеріс қалалар мен қала халқының жедел өсуіне
жағдай туғызды. ХІХ ғасырдың ортасында көптеген еуропалық елдерде өнеркәсіптік төңкеріс
аяқталды. Өнеркәсіптік төңкерістің жетістіктері пролетариаттың өмірлік деңгейінің артуына,
олардың нақты кірісінің өсуі мен жұмыс күнінің қысқаруына әкелді.
Сәйкестікті қалпына келтіру
Джеймс Уатт
1733
Тоқыма машинасы
Джордж Стефенсон
1793
Шойынды пудлингтік үрдісі
Эдмунд Картрайт
1807
«Дженни» станогы
Роберт Фултон
1784
Механикалық тоқыма станогы
Ричард Аркрайт
1764
Паровоз
Генри Корт
1814
Бу двигателі
Сэмюэль Кромптон
1784
Мақта қағаздарды бөлу машинасы
Эли Уитни
1785
Мюль-машина
Джеймс Харгривс
1779
Пароход
Достарыңызбен бөлісу: