390
6 бөлім. Кеуденің клиникалық анатомиясы
күм безі сол ж а ғы н а ң ар аған д а ж о гар ы р аң тү р ад ы . К үм бездің пі-
ш іні ж ән е орналасу деңгей і әр тү р л і. Тар кеуде ң о р ап тар ы н д а күм -
без 1 ңабы рғадан 4 см ш ы қ с а, ал кейде одан да ж о ғар ы көтерілед і.
Ж ал п аң кеуделілерде күм без ң абы рғадан 2 ,5 см ж о ғар ы түрады .
П левра күм безі ты ғы з д әнекер
тін д і ш оғы ры м ен
(lig. costopleurale
ж ән е
lig. costopleurovertebralis
ж ән е т. б.) к ө р ш і а ғзал а р ға IV, VII
мойы н ом ы ртқасы н а, I ң аб ы р ғаға ж ән е т. б. бекиді. Б ү ған а үс-
ті ай м ағы н а о п ерац и я ж а са ға н кезде немесе
ж а р аң а т ал ган кезде,
әрдай ы м плевра к ү м б езін ің за қ ы м д а л у м ү м к ін д ігін есте саң тау к е
рек.
6.6.3. П л ев р а л ы қ қой наулар
П ариеталды п левра бір бөлім нен ек ін ш ісін е өткен ж ерде п левра
қ а п ш ы қ тар ы н ы ң к е ң іс тік те р ін ң ү р ай д ы , ол п л ев р ал ы қ қ ой н ауы
(синусы) деп атал ад ы . Т ы ны сты іш к е алған кезде бүлар өкпем ен
ж ар ты л ай толады . Эр п левра ң у ы сы н д а м өлш ері мен п іш ін ін е бай
л ан ы сты аж ы р аты л ат ы н үш қо й н ау бар. Е ң терең і — ң а б ы р ғ а —
д и аф р агм алы қ
( sin u s c o sto d ia p h ra g m a tic u s)
ң о й н ау ы , бүл
p leu ra
costalis-тщ pleu ra dia p h ra g m a tica -ra
ау ы сқ ан ж ер ін де о р н ал асқ ан .
Терең ты ны с алған кезде де ң ойн ау өкпем ен то л ы қ толты ры л-
м айды . Кейбір адам дарда ң ойн ауды ң
тер ең д ігі со н ш ал ы ң , бүйрек-
тің ж оғарғы бөлігіне дейін ж етед і.
Д ем ді ш ы ғарған кезде ңуы сты ң б и ік тігі-ң о л ты ң ортасы сы зы қ
бойында VII-ден X ң абы рға арасы н д а 6 — 8 см ж етед і. Осы ң ойн ауды ң
төменгі бөлігінде қ аб ы р ғал ы қ п левра ж ән е д и аф р агм алд ы п левра
бір-біріне тиісіп түрады . Б ү л ж ерге өкпе дем і ң атты тар тң ан кезде
де ж етп ей ді. С онды ңтан ң аб ы рға-д и аф рагм алд ы
ж а р а ң а т ы өкпе-
нің зақы м д ан у ы әр у аң ы тта бола берм ейді. Қ аб ы рға-д и аф рагм ал-
ды ңойнау — п левра қ у ы сы н ы ң ең төм енгі бөлігі б о л ған д ы қтан ,
осы арада экссудат ж ән е тран ссуд атты қ с ү й ы ң ты қ та р ы , ң ан , л и м
фа, ір ің д ік ж и н а л а ты н оры н болады . О сыған б ай лан ы сты экссуда-
тивті п леврит,
гем оторакс, хи лоторакс п л евр ан ы ң ж ед ел ірің д еуі
кездерінде қабы р ға-д и аф р агм ал д ы ң ңойнауды тесу немесе торако-
центез ж асау ға болады.
Қ абы рға — к еу деар ал ы ң қ о й н ау — ң аб ы р ғал ы ң п л ев р ан ы ң кеу-
деаралы ң п левраға өтетін ж ер ін де ор н ал асқ ан . Қ аб ы р ғал ы қ п левра
кеу деар ал ы қ п левраға алд ы н ан ж ән е ар ты н ан
да өтетін болғанды қ-
тан, ңабы рға-кеудеаралы ң ң ойн ауды — алд ы ң ғы ж ә н е ар тң ы деп
екіге бөледі. А ртңы ң аб ы р ға-кеу д еаралы ң ң о й н ау л ар д ы ң ар асы н
да аорта мен өңеш о рн аласң ан . О сы лай ай м аң ты ң то п о гр аф и ял ы қ
Клиникалық анатомия
391
ерекшелігі — кеуде ар ал ы ғы н ы ң ар тң ы бөлігіне плеврадан ты с ену-
ге мүмкіндік береді. Кеуде ар ал ы ң п л евр ан ы ң
д и аф р агм алы ң плев-
раға өткен ж ерін дегі қо й н ау
sin u s d ia p h ra g m a tic u s m ed ia stin a lis
таяз болады. Д ем алған да әр у а қ ы т т а бүл өкпем ен толы п түрады .
Бүл ңойнау кеу деар ал ы ғы н ы ң төм енгі бөлігіне (кеуде л и м ф ати к а-
лық өзегі, өңеш , аорта, кезбе нервтер) іш ң уы сы а р қ ы л ы диаф раг-
мадан өтіп, плеврадан ты с ену к езін д е, бүл ң ойн ауды ж о ғар ы ж ән е
латералды ы сы руға болады.
П ариеталды п л евр ан ы ң қан м ен ң ам там асы з етілуі:
Достарыңызбен бөлісу: