ж а қ са р ы п , с а л м а ғы ар тады (б ұ л ш ы қ е т т ің ж үм ы сш ы г и п е р т р о ф и я сы ). Е ң б е к п ен с п о р т т ы ң ә р т ү р л е р ім е н ба й л а н ы ст ы ж аса л а т ы н д е н е қ и м ы л дар ы е ң к өп ж ү к т ү с е т ін б ұ л ш ы қ е т т е р д ің ж ан - ж ақты д а м у ы н а , ү л к е ю ін е ә к е л е д і. Ә р б ір к ә с іп т ү р ін е бай л ан ы сты е ң б е к д е н е н ің ү за қ уақы т бой ы б ір қалы пты ж а ғ д а й д а б о л у ы н (м ы сал ы , вер стак ж ан ы н да е ң к ей іп ж ү м ы с іс т е у ) н е м е с е д е н е қалпы ны ң ү н е м і б ір бағы тта ө зг е р іп оты руы н (м ы сал ы , ба л таш ы л а р ды ң тұ л ғасы ү н е м і б ү г іл іп , ж азы лы п оты р ады ) талап е т е д і. С о н д ы қ т а н м а м а н д а н у б ү к іл д е н е б ұ л ш ы қ ет ін ің ж үм ы сы н е м е с , он ы ң тек б е л г іл і б ір б ө л ім д е р ін ің ж үм ы сы н ған а к ү ш е й т е д і, со л с е б е п т і к ә с іб и е ң б е к д е н е н ің к е й б ір б ө л ім д е р ін ің к үш ті да м ы п , ал б а сқ а б ір б ө л ім д е р ін ің к е н ж е л е п қ алуы н а с е б е п б о л а д ы . Д ә л о сы сияқты сп о р т т ы ң к е й б ір арн аул ы т ү р л ер і тек б ү л ш ы қ ет т ер д ің ж ек е л е г ен т о п т а р ы н ған а ө с ір іп , дам ы та ды . Д е м е к , е ң б е к п ен с п о р т ги ги ен а сы а дам д е н е с ін ің ж ар а сы м ды д а м у ы н а ж а ғд а й туды р ат ы н ә м б е б а п д е н е ш ы н ы қ ты руды к ер ек е т е д і. Д ү р ы с т а ң д а п алған д е н е ж атты ғул ар ы б ү к іл д е н е б ұ л ш ы қ ет ін ү й л е с ім д і д а м ы т а д ы . Б ұ л ш ы қ ет т ер д ің қарқы нды ж үм ы сы б ү к іл о р г а н и з м н ің за т а л м а су ы н а э с е р е т е т ін д ік т е н , д е н е ш ы ны қты ру ж ә н е с п о р т о р г а н и зм д а м у ы н а қ олай лы э с е р е т ет ін к үш ті ф ак тор л ар ды ң