1 1 9 - с у р е т. С ің ір д ің қы наптары (ү л г і).
А
к ө л д е н е ң к е с ін д і. Б - бой л ы қ к е с ін д і. 1 - stratum fib rosu m ;
2
stratum s y n o v ia le ; 3 - ten d o; 4
c a v u m s y n o v ia le ; 5 - m e so te n d in e u m .
түзілістер,
қаңқаны созған сияқтанып, ағзалар, бұлшықеттер, нервтер
үшін тірек қызметін атқарады. Сондықтан оларды адам денесінің
жұмсақ қаңқасы деп қарауға болады.
Кейбір қол-аяқ буындары аймағында шандыр қалыңдап, осы жерден
өтетін сіңірлерден асып өтетін тығыз талшықтардан
тұратын сіңірлі
ұстағыш (retinaculum) түзеді. Осы шандырлы байламдардың астында
фиброзды және сүйекті-фиброзды қынаптар, vaginae fibrosae tendinum,
түзіледі, олар арқылы сіңірлер өтеді. Байламдар және олардың
астындағы фиброзды қынаптар сіңірлерді сүйектерден алыстатпай өз
қалпында
ұстап тұрады, оның үстіне сіңірлердің бүйір жақтарға
ығысуын болдырмай, бұлшықеттердің тарту күшінің дәлірек бағыт-
талуына жағдай жасайды. Фиброзды қынаптың қабырғасын астарлаған
жұқа синовиалды қабық өзек шеттері аймағында сіңірге қарай бүгіліп,
оны айналдыра
тұйық синовиалды қынап, vagina synovialis tendinis,
түзеді. Синовиалды қабықтың бір бөлігі сіңірді қоршап, онымен
бітісе-өсіп, оның висцералды жапырақшасын түзеді. Ал
басқа бөлігі
фиброзды қынапты іштей астарлап, онымен бітісе-өсіп, қабырғалық,
париеталды
жапырақша түзеді.
Висцералды
жапырақ-
шаның
париеталды жапырақшаға ауысқан жерінде
сіңір жанында синовиалды
қабық екі еселеніп, сіңір шажырқайын, mesotendineum, түзеді. Оның
қабатында сіңір
нервтері мен тамырлары өтеді, сондықтан -
mesotendineum-де орналасқан нервтер мен тамырлар зақымдануынан
сіңір жансызданады. Сіңір шажырқайы жіңішке байламдар, vincula
tendinum, арқылы бекиді (119-сурет).
Синовиалды қынап қуысында,
синовиалды қабықтың висцералды және париеталды жапырақшалары
238