Оқулық Түзетілген және толықтырылган екінші басылым 1-кітап алматы, 2004 ббк28. 86 я 73 р 12


 . М е д и а л д ы қ а н а т т ә р із д і б ұ л ш ы қ е т



Pdf көрінісі
бет294/342
Дата16.09.2022
өлшемі23,05 Mb.
#149688
түріОқулық
1   ...   290   291   292   293   294   295   296   297   ...   342
Байланысты:
анатомия

4 . М е д и а л д ы қ а н а т т ә р із д і б ұ л ш ы қ е т , 
т. pterygoideus medialis,
қанаттәрізді өсіндінің fossa pterygoidea-сынан басталып, төменгі 
жақсүйек бұрышының медиалды бетіндегі аттас бұдырмаққа бекиді.
Қызметі.
М. masseter, m. temporalis және m. pterygoideus medialis 
ауыз ашылғанда төменгі жақсүйекті жоғары жаққа қарай тартады
басқаша айтқанда ауызды жабады. Екі бірдей mm. pterygoidei laterales
278


бір 
мезгілде 
жиырылғанда 
төменгі жақсүйек алға қарай 
шығады. 
Кері 
козғалысты 
арттан алға карай горизон- 
талды жүретін m. Temporalis- 
тің ең 
артқы талшықтары 
жасайды. Егер m. pterygoideus 
lateralis тек бір жағында ғана 
жиырылса, онда төменгі жак- 
сүйек 
бүйірге, 
жиырылған 
бүлшықеттің 
карама-қарсы 
жағына карай ығысады. М. 
temporalis түсінікті сөз сөй- 
леуге 
де 
көмектеседі, 
сөз 
сөйлеген кезде төменгі жак- 
сүйекті белгілі бір қалыпта 
үстайды.
Б е т т і ң
б ұ л ш ы қ е т т е р і .
Бастың, бүрын бас пен мойын 
аймағы ішіндегі мүшелерге 
қатысы 
болған 
висцералды 
бұлшықеттердің ішінара бір- 
тіндеп мойынның тері бұл- 
шықеттеріне, ал одан жеке- 
леген жіңішке будаларға диф- 
ференциациялануы нәтижесінде беттің мимикалық бұлшықеттеріне 
айналады. Теріні қозғалтатын мимикалық бүлшықеттердің онымен аса 
тығыз байланысы осымен түсіндіріледі. Бүл бұлшықеттердің кұрылысы 
мен қызметіндегі басқа ерекшеліктерді де осыдан түсінуге болады. 
Мәселен, мимикалық бұлшықеттер қаңқа бүлшықеттері сияқты сүйекке 
екі жерден бекімейді, ол міндетті түрде бір немесе екі шетімен теріге 
немесе шырышты қабыққа бітісіп кетеді. Сондықтан оларда шандыр 
болмайды да, жиырылып, теріні қимылдатады. Олар босаңсығанда тері 
өзінің серпімділігінен бүрынғы қалпына қайта келеді, сондықтан бұл 
жерде қаңқа бұлшықеттеріне қарағанда антагонистердің рөлі едәуір 
төмен дәрежеде болады.
Мимикалық бұлшықеттер жіңішке және ұсақ бұлшықет будалары 
болып табылады. Олар ауыз, мұрын, көз бен құлақ қуыстары сияқты 
табиғи тесіктердің айналасына топталып, олардың жабылып немесе 
кеңеюіне қатысады.
Қысқыштар, сфинктрлер әдетте тесіктердің айналасында сақина 
түрінде, ал кеңейткіштер (дилататорлар) - радиарлы орналасады. 
Тесіктердің пішінін өзгерте және түрлі қатпарлар түзе теріні 
қимылдатып, мимикалық бұлшықеттер адам бетіне оның қайсыбір
I і
'
4
141 - с у р е т. Қанаттәрізді 
бүлшықеттер; сол жағынан қарағандағы 
көрінісі (төменгі жақсүйектің тәждік 
өсіндісі кесіліп алынған).

m. temporalis (кесілген); 2 - ш. 
pterygoideus lateralis; 3 m. pterydoideus 
medialis; 4 
m. buccinator; 5 
ductus 
parotoideus (кесілген).
279


көңіл күйіне сәйкес келетін кескін береді. Беттің мұндай өзгерістері 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   290   291   292   293   294   295   296   297   ...   342




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет