Оқулық университеттер мен педагогикалық, медициналық мал

Септалар - гастраль қуысының қатпарлары, дене қабырғасынан дамып, 
энтодерма клеткаларымен астарланған. Олардың әрқайсысында бойлай 
орналасқан жуандау бұлшықетті білеуі (валик) болады.
Денесінің жоғарғы бөлігінде септалар жұтқыншаққа және дене 
қабырғасына ұштасады да, қалған жағы гастраль қуысында бос салбырап 
тұрады. Олардың бос шеттері жуандап, без клеткаларынан құралған, 
мезентериальды жіпшелерге айналады. Солардың көмегімен гастраль 
қуысына түскен ас қорытылады.
Септаларының, камераларының, қармалауыштарының саны бір-біріне 
сәйкес келеді. Осыған байланысты маржан полиптер класы екі класс 
тармағына бөлінеді: сегіз сәулелілер - Octocorallia және алты сәулелілер - 
Hexacorallia,
Сегіз сәулелілерде (Octocorallia) септалары 8 болып дамиды да, 
гастраль қуысын 8 камераға бөліп тұрады, қармалауыштары да осыған сәйкес 
8 болып келеді.
Сегіз камералардың ішіндегі, жұтқыншақтың сифоноглиф сайына 
сәйкес келетін камераларды бағыттаушы деп атайды. Сол камераларды 
құрайтын екі септаның бұлшықетті білеуі (валик) қарама-қарсы орналасып, 
бойларындағы кірпікшелері арқылы қуыстағы судың ауысып тұруын 
қамтиды, яғни сифоноглифтың және бағыттаушы камераның бойларындағы 
кірпікшелері бір бағытта қозғалып, гастраль қуысына оттегіне бай сумен 
қоректік заттарды лықсытады, және суды керексіз заттармен бірге сыртқа 
шығарады.
Септалардың мезентериальді жіпшелері сөлдерді шығарып, астың 
қорытылуын реттейді.
Алты сәулелілердің (Hexacorallia) септаларының, камераларының және 
қармалауыштарының саны әрқашанда алтыға еселеніп келеді, кем дегенде 12 
болады.
Дамуының ең алғашқы кезеңінде бірінші кезектегі алты жұп септалар 
қалыптасады да, олар гастраль қуысын 12 камераға бөліп тұрады. Әрбір жұп 
септаның арасындағы камераларды ішкі камера деп атайды, ал әр түрлі жұп 
септалардың арасындағы орналасқан камераларды - аралық деп атайды. 
Осылардың ішінен басқа да жұп аралық септалар дамиды (45-сурет).

жүктеу/скачать 1,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: