Тараз мемлекеттік педагогикалық институтының хабаршысы ғылыми-педагогикалық журнал



Pdf көрінісі
бет114/164
Дата30.11.2022
өлшемі2,31 Mb.
#160527
1   ...   110   111   112   113   114   115   116   117   ...   164
Оқушыларды 
топтарға бӛлу 
кезеңі 
Оқушыларды топқа бӛлуді ұйымдастыру: әр топ 
үшін оқу мазмұнын анықтау. Әр деңгейде оқытуға 
қойылатын нақты талаптарды дайындау
Дайындалған талаптарды оқушыларға ұсыну 
Белгілі топты оқушының 
таңдауы. Топтардағы 
оқыту талаптарының 
жобасын талқылауға қатысу 
Деңгейлеп оқыту 
жҥзеге асырылу 
кезеңі 
Оқушылардың топтардағы жұмысын ұйымдастыру. 
Таңдалған топта ӛзінің оқу 
іс-әрекетін ұйымдастыру 
Деңгейлеп оқыту 
жағдайына 
білімді меңгеру 
нәтижелерін 
бағалау кезеңі 
Атқарылған жұмыстар нәтижесі бойынша 
оқушыларды бағалау. /Кері байланыстың дұрыс 
орнауы, жүзеге асыру/. 
Жеткен нәтижелер 
бойынша ӛзара бағалауды 
және ӛзін-ӛзі бағалауды 
жүзеге асыру 
Бастапқы ғылыми идеялар: 
- деңгейлеп оқыту әр оқушыға ӛз мүмкіндіктерін барынша пайдалана отырып білім алуына жағдай 
жасап, мүмкіндік береді. 
- деңгейлеп оқыту әр түрлі категориядағы балаларға бірдей зейін аударып, олармен саралай жұмыс 
істеуге мүмкіндік береді. 
- деңгейлеп-саралап жұмыс істеуге мүмкіндік береді Деңгейлеп оқыту құрылымында білімді 
игерудің негізгі үш деңгейі қарастырылады: ең тӛменгі деңгей бағдарламалық және күрделенген деңгей. 
Базалық деңгей – мемлекеттік стандарт бойынша анықталған ең тӛменгі шек. Сондықтан оны әрбір 
оқушы меңгеруі тиіс. Бұл деңгей оқушыға ӛзінің қызығушылығы мен қабілетін ескере отырып, уақыты 
мен күшін дұрыс пайдалануына мүмкіндік береді. 
- оқушының жеке тәжірибесінде негізделген деңгейлеп оқыту технологиясы тиімді де нәтижелі болу 
үшін: 
- жеке тұлға ерекшеліктеріне; 
- психикалық даму ерекшеліктеріне (есте сақтау қабілетінің ерекшелігіне, ойлау, қабылдау, зейін 
ерекшелігіне, ӛзінің эмоциясын басқара білуіне); 
- пән бойынша білімді игеру деңгейіне (оқушының білімі мен іс әрекет тәсіліне назар аударып, кӛңіл 
бӛлу керек). 
Әрбір тақырып бойынша ӛткізілетін сабақтар кезектесіп келетін бес типтен құралады. 
Бірінші – тақырыпты жалпы талдау сабақтары (оларды лекциялар деп атайды). 
Екінші – қиыстырылған семинар сабақтарда оқушылардың ӛзіндік жұмысының процесінде оқу 
материалдарының тереңдей талдануы. 
Үшінші – материалды пән аралық қорытындылау сабақтары. 
Тӛртінші – материалды қорытындылау және білімді жүйелеу сабақтары (тақырыптық сынақтар деп 
аталады). 
Бесінші – практикум сабақтар. Балалардың даму деңгейінің бірыңғай болмауына, жеке 
қабілеттеріндегі айырмашылықтармен басқада себептерге байланысты сыныпта оқу үздіктерімен 
үлгермеушілер пайда болатыны белгілі. Сондықтан мұғалім сабақтың барлық кезеңдерінде: жаңа 
материалды беру, бекіту, қайталау, білім, білік дағдыны бағалау кезінде деңгейлеп саралап оқытуды 
ұйымдастырады. Білім беру ұйымдастырудағы қайта құрулармен оқытудың жаңа мазмұны мұғалімдер 
қауымына жаңаша іскерлікпен пәндерді оқытудың жаңаша технологиясын ендіру міндеттерін шешуді 
талап етуде.
 
Кеңестік педагогика мен дидактиканың озық шеберлері В.Шаталовтың, В.Шейманның, Е.Ильиннің 
тәжірибелерінің мақсаты – оқушының оқу танымдық қызметін дұрыс ұйымдастыра отырып түпкі 
нәтижеге жету яғни оқушының сабақ үстінде бағдарламалық талаптар (міндетті және мүмкіндік) 
деңгейінде жан-жақты терең біліммен саналы тәрбие алуы еді. ХХ ғасырдың соңында адамдар жаңа 
технологиялық зерттеулер (В.Беспалько, В.Монахов) жаңартылған әдістемелік жүйенің оқыту үрдісінде 
іске асуы үшін оны технологияландырудың қажет екенін дәлелдеп отыр.
 
Педагогикалық технология мынадай тӛрт негізгі шартты қанағаттандыруы тиіс (В.Беспалько). 
- педагогикалық технология оқытудағы педагогикалық экспромптарды жоюы қажет. 
- оқушының танымдық қызметінің құрылымы мен мазмұнын анықтайтын оқу тәрбие үрдісінің 
табысына негізделуі қажет. 


167 
- оқу мақсатын диогностикалық түрде анықтап, оның меңгерілуі сапасын дәл тексеріліп , базалау 
қажет. 
- іс жүзінде оқу-үрдісінің толықтығын қамтамасыз етуі тиіс.
Қазіргі заман талабы әр оқушының сабақ кезінде жаңа білім қосып қана қоймай, соны ӛзі игеріп, 
ізденіп, талап – пікір таластыру деңгейіне жетіп, даму үстінде. Осындай ӛздігімен дамуды 
қалыптастыратын Ж.Қараевтың «Деңгейлеп-саралап оқыту» технологиясының тиімділігі мен 
маңыздылығы қажетті .
Бұл технология оқу үрдісінде:
- оқушыға сенімділік білдіру; 
- пәнге қызығушылығын арттыру; 
- оқушы біліміне сеніп, әрі дамыту; 
- ӛзіндік шығармашылық деңгейге кӛтерілу кӛзделген. 
Профессор Ж.Қараевтың технологиясының тиімділігі сол жаңа тақырыпты балаларға 
шығармашылық ізденіс үстінде ӛздігінен меңгеруі тиіс. Сондықтан мұндай сабақтарда оқушылардың 
ынтасын белсенділігін арттыру үшін мәселелік сұрақтар қойып отыру.
Деңгейлік тапсырмалардың мақсаты:
-
жеңілден қиынға, қарапайымнан күрделіге қарай сатылы түрде орындалатын жұмыстар. 
-
оқушы ізденіске, шығармашылыққа бӛленеді. 
-
дарынды оқушылар мүмкіндігі анықталды. 
-
әр оқушы ӛзін -ӛзі бағалайды, ӛз білімін жоғары деңгейге жеткізе алады, материалды толық 
меңгереді. 
-
жаңа тақырыпты жаңа әдіспен түсіндіріледі. 
-
тест арқылы тақырып меңгеріледі. 
-
ӛзіндік жұмыстар жүргізіледі. 
-
бақылау жұмысы алынады. 
-
бақылау парағы жасалады.
Қорыта келе, деңгейлік тапсырмалар ауқымы ӛте кең. Мектеп оқушыларына берілетін тапсырмалар 
оқушылардың ойлауына әсер етеді. Тасырманы орындау үшін бала жауапты ӛзі іздестіреді. Оны шешуде 
ақыл – ойы дамиды, ойлануына жан – жақты әсер етеді деп түйіндеуге болады. 
Деңгейлеп оқыту - оқылатын ақпараттың азаюы арқылы емес, оқушыларға қойылатын 
талаптардың әртүрлілігі арқылы жүзеге асырылады. Қазіргі заман талабы әр оқушының сабақ кезінде
жаңа білім қосып қана қоймай, соны игеріп, ізденіп, талап – пікір таластыру деңгейіне жету мақсатын 
кӛздейді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   110   111   112   113   114   115   116   117   ...   164




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет