26. Талшықтарға анықтама беріңіз. Химиялық талшықтар өндірісін сипаттаңыз. Талшықтардың
медицинада қолданылуы.
Үлкен молекулалық массасы жəне өзіне тəн бірқатар қасиетті бар қосылыстарды
жоғары молекулалық
қосылыстар немесе полимерлер
деп атайды. Полимердің құрамынан бір немесе бірнеше құраушы
буындарды алғанда немесе қосқанда физика-химиялық қасиеттер жиыны өзгермейді.
Талшық
–ұзын,жұқа жəне жіп секілді материал. Талшықтар майысқақ болғандықтан, оларды иірілген жіпке
айналдырып, маталар жасауға болады.
Шығу тегіне байланысты талшық табиғи, химиялық болып екіге бөлінеді.
Табиғи талшық:
органикалық жəне бейорганикалық болып бөлінеді. Органикалық талшыққа өсімдіктен
алынатын (мақта, сығыр, кендір кенеп жəне т.б.) талшықтар, ал бейорганикалық табиғи талшыққа асбест
жатады. Табиғи талшықтың өзіндік құны жоғары жəне механикалық, химиялық қасиеттері төмен.
Химиялық талшықтар
жасанды жəне синтетикалық болып бөлінеді. Табиғи полимерлерді қайта өңдеп
талшықтарды жасанды талшықтар, ал синтетикалық полимерлерден алынғандарын синтетикалық талшықтар
деп атайды.
Жасанды талшықтар алу үшін табиғи полимер ретінде целлюлоза немесе мақтаны жинап алғаннан кейін
қалатын мақта мамығы қолданылады.
Полимерді балқыту немесе еріту арқылы алуға болады. Бірақ полимерді балқытуға болмайды, өйткені ол
қыздырғанда ыдырайды. Демек, оны еріту мүмкіншіліктерін қарастыру керек. Еріту үшін целлюлозаны
химиялық əдістермен өңдеу керек.
Химиялық талшықтары өңдіру технологиясы үш сатыдан тұрады.:
1.
балқыған немесе ерітінді күйіндегі иіретін полимерді дайындау;
2.
талшықты формаға келтіру (иіру);
Достарыңызбен бөлісу: