«логистика жəне көлік академиясы» «Əгп жəне дт» кафедрасы
жүктеу/скачать 3,62 Mb. Pdf көрінісі
|
umkd
- Бұл бет үшін навигация:
- Саяси көшбасшының атқаратын қызметтері
| Саяси көшбастаушы
болудың 2 жолы бар: 1) көпшілік халықтың мақсат-мүддесін кездейсоқ дөп басып, ойынан шығу; 2) ол мүдделерді мақсатты түрде талмай зерттеу нəтижесінде. Ресейлік зерттеуші Б.Д.Парыгин, кеңестік ғылымда ресми қабылданған, көшбасшымен басқарушыны бір-бірінен ерекшеленетін негізгі қасиеттерді бөліп көрсеткен. Олар: 1) көшбасшы топтағы тұлғааралық қатынасты бағыттайды, ал басқарушы топты белгілі əлеуметтік ұйым ретінде қабылдайды; 2) Көшбасшылық микроорта жағдайында, ал басқарушылық макроорта жағдайында жүзеге асады; 3) Көшбасшылық топтағы мүшелердің қызметі нəтижесінде кездейсоқ пайда болуы мүмкін, ал басқарушылық кездейсоқ үдеріс емес, оларды жоғары құрылымдар тағайындайды; 4) басқарушылыққа қарағанда көшбасшылық тұрақсыз жəне топтағы жағдайға байланысты болады; 5) басқару көшбасшыда жоқ белгілі бір санкциялар арқылы жүргізіледі; 6) басқарушының шешім қабылдау үдерісі күрделі жəне көптеген жағдайларға байланысты, ал көшбасшы шешімдерді өзі қабылдайды. Саяси көшбасшының атқаратын қызметтері - қоғамның түбегейлі құндылықтары мен арман-аңсарлары негізінде əр түрлі топтардың басын біріктіріп, мүдделерін үйлестіру, топтастыру; халықтың, топтардың қажеттіктерін өтейтін жəне қарыштап алға басуға мүмкіндік тудыратын саяси бағыт-бағдарлама жасау; қоғам алдындағы мақсаттарды жүзеге асырудың əдістері мен тəсілдерін айқындау; халықты ынталандыру арқылы қажетті өзгерістерді іске асыру; жұртшылықпен, əр түрлі ұйым, топтармен тығыз байланыс жасау негізінде өзін-өзі саяси ұйымдастырудың тұрақты түрлерін қамтамасыз ету; əділдіктің, заңдылықтың, тəртіптің кепілі болу. Көшбасшылардың соңғы түрі – интеллектуалдар мекеме, ұйым жұмысын талдап, басқару шешімдерінің əртүрлі нұсқаларын ұсынуға қабілетті, алайда олардың ірі топтарды басқаруға қауқары жетпейді. Дж.В.Гетцель жəне Е.Г.Губа саяси көшбасшылық түрлерін былай анықтайды: 1) заңнамалық – көбасшылықтың рөлі мен оған артылатын үмітті қоғамдық жүйедегі қызметтің нормативтік өлшемдері анықтайды; 2) идеографиялық көшбасшы – жеке тұлғалардың талаптары мен қажеттіліктерін топтық қызметтің жеке өлшемдері анықтайды; 3) синтетикалық – қақтығысушы жақтарды бітістіретін. Зерттеуші 12 В.Д.Джоунс көшбасшылықтың төрт түрін анықтаған: көшбасшы-делегат – экономикалық элитадан тəуелді, сайлаушылардың алдында есеп береді. Бұл сайлаушылардың экономикалық элитаның ұстанымымен келіскен кезінде ғана жүзеге асады. Делегат экономикалық өзгерістерді өзінің ізбасарларының көзқарастарымен қарастырады; «көшбасшы-сенімді тұлға» - өз сайлаушыларының алдында жауапты, алайда экономикалық элитаның бақылауынан азат. Бұндай көшбасшы, негізінен экономикалық өзгерістер енгізумен айналысады. Бұндай өзгерістер сайлаушылардың тікелей талабы болмағанмен, олардың көңілінен шығады. «Көшбасшы-итаршы» - тек экономикалық элитаның қатаң бақылауында болады, сайлаушылардың алдында жауап бермейді. Тек экономикалық элитаның талаптарын қанағаттандырумен айналысады. «Көшбасшы- кəсіпкер» - экономикалық элитадан тəуелсіз, сайлаушылардың алдында да жауап бермейді, тек өзінің қара басына ғана жұмыс істейді. Саяси жетекшіге қарама-қарсы жүктеу/скачать 3,62 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|