Сакенова Р. Е., Батырбай Ә. Т., Жапарова М. С., Ботабаева Г. Б., Сакпанов Е. М

66 
Орыс ғалымы Д.И. Менделеев Клайперон және Авогадро заңдарын 
біріктіре отырып идеал газ күйінің теңдеуін алды: 
мұндағы: R-универсал газ тұрақтысы, R= 8,31 Дж/(моль·К). 
Бұл теңдеу кейде Менделеев-Клапейрон теңдеуі деп аталады. 
Дальтон заңы 
Қоспа газдардың қысымы Дальтон заңының кӛмегімен анықталады: 
Қоспа газдардың қысымы қоспаны құрайтын жеке газдардың парциаль 
қысымдарының қосындысына тең болады: 
Парциаль қысым деп қоспадағы басқа газдардың қысымын ескермеген 
жағдайдағы жеке газдардың түсіретін қысымын айтады. 
Қоспа газдарға Менделеев-Клапейрон теңдеуін қолдануға болады.
мұндағы:
- қоспа газдың толық массасы,
- қоспа 
газдың зат мӛлшері, 
қоспа газдың мольдік массасы, 
- қоспа газдағы жеке газдардың үлесі. 
Газдардың молекула-кинетикалық теориясы 
Газдардың физикалық қасиеттерін зерттеуге статистикалық әдісті 
қолданайық. 
Молекула –кинетикалық теорияның негізгі қағидалары:
1. Барлық заттар бӛлшектерден тұрады (молекулалар мен атомдардан); 
2. Осы бӛлшектер тәртіпсіз, хаостық қозғалыста болады. Бұл қозғалыс 
жылулық қозғалыс деп аталады; 

67 
3. Бӛлшектер бір-бірімен ӛзара әсерлеседі. 
Зат бӛлшектерінің жылулық қозғалысын қӛрнекі түрде кӛрсететін 
тәжірибені ағылшын ғалымы Броун жасады. Броун микроскоптың кӛмегімен 
сұйықта қалқыған гүл тозаңдарының жылдам, тәртіпсіз қозғалысын бақылады. 
Осындай зат бӛлшектерінің жылулық қозғалысын Броундық қозғалыс деп 
атайды. 

жүктеу/скачать 2,44 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: