№3 зертханалық жұмыс. Сигнализация құрылғыларын зерттеу

12 
б) 
c) 
а - шамның қосылуы; б - шамның өшуі; в – қыздыру шамының өзгеруі. 
3.2 сурет - Жарық сигнализациясының сұлбасы 
Қолданылатын жабдықтар: 
- «Секундомер және жарық сигналдық арматура» модулі (3.3 сурет); 
- «Электрмагниттік реле» модулі; 
- «Автотрансформатор» модулі; 
- «Қорек» модулі;
- «Өлшеу» модулі; 
- қосу өткізгіштерді. 

13 
3.3 сурет - «Секундомер және жарық сигналдық арматура»
зертханалық модулдің алдыңғы панелінің көрінісі 
Зертхана жұмысының тәртібі: 
1) Зертханалық жұмысты орындау үшін жеткілікті теориялық 
материалды оқып үйрену. Бақылау сұрақтарына жауап беру және оқытушыдан 
зертханалық жұмысты орындауға рұқсат алу. 
2) 3.4 суретке сәйкес модульдердің электрлік қосылыстарын кезекпен 
орындау, К1 - релесі РП21-003-УХЛ4-24 типті. 
Сұлбаны құрастыру қорек 
көзінен ажыратылған кезде жүргізіледі! 
Жұмыс жасау тәртібі: реттеу тұтқасын сағат тіліне қарсы бағытта тіреуге 
дейін бұрау арқылы автотрансформатордың минималды шығыс кернеуін 
орнатыңыз. 
Автоматты 
ажыратқышті 
және 
дифференциалды 
ток 
ажыратқышін, «Желі» модулі, «Қорек» модулін қосыңыз. Реленің іске қосылу 
сәтіне дейін кернеуді ұлғайтып, индикаторлардың ауысуын бақылау. 24В 
жоғары кернеу беруге болмайды! 
3) Оқытушы жоба жазбаларды рәсімдеген және нәтижелерді тексерген 
соң сұлбаны талдау, жиынтықты толық құрамда және дұрыс күйінде 
оқытушыға немесе зертханашыға ұсыну қажет. 
4) Қорытынды жасаңыз. 

14 
а) 
б) 
в) 
а - шамның қосылуы; б - шамның өшуі; в – қыздыру шамының өзгеруі. 
3.1 сурет - жарық сигнализациясының электрлік сұлбасы 
Теориялық бөлік. 
Электр қондырғыларының кез-келген құрылғыларының қалыпты жұмыс 
істеуін қамтамасыз ету үшін қызмет көрсетуші персоналға жағдай туралы 
уақтылы және сенімді хабардар ету қажет, механизмдердің, жетектердің, 
тораптардың жұмыс режимдері мен ережелері, сондай-ақ жұмыс 
параметрлерінің берілген немесе шекті мәндеріне (жылдамдық, қысым, 
температура және т. б.) туралы уақтылы және сенімді хабарлау қажет. Осы 
функцияларды орындау үшін жарық, дыбыстық және визуалды сигнал беру 
жүйесінің әртүрлі қондырғылары мен құрылғыларын қолданыңыз. 
Жарық сигнализациясы басқару пульттері мен панельдерінде 
орналастырылатын жеке шамдардың, жарық таблоларының және жарық 

15 
түсіретін мнемосұлбалардың көмегімен жүзеге асырылады. Сигналдық шамдар 
мен әр түрлі түсті қалпақшалары бар арматураны пайдалана отырып, қажетті 
ақпаратты хабарлауға болады. 3.1, а - суретте сигналды шамы H1 K1.1 
қосылатын және ажырыратылатын басқарылатын түйіспелерді қолданумен 
HL1 сигналды шамы жабу кезінде сигнализация жүзеге асатын сұлба 
келтірілген. Шамды өшіруге байланысты сигнализациялы аналогты сұлба 3.1, 
б - суретте көрсетілген. Шамның қызуының өзгеруі бар сұлба (3.1 сурет, с) 
сенімділіктің жоғарылауына ие, өйткені бұл жағдайда барлық уақытта шамның
дұрыстығы соңғы қорек тізбегі бақыланады. Сигнал шамдар кез келген 
стандартты кернеудің тұрақты және айнымалы тогын желіге қосады. 
Сигнализация тізбектерінде 6 В, 12 В, 24 В және 48 В кернеу жиі қолданылады, 
өйткені бұл жағдайда шамдар қосымша кедергісіз тікелей қосылады. Заманауи 
электроматоматика қондырғыларында миниатюрлық коммутациялық шамдар, 
қызу шамдары немесе жарықдиодты шамдары бар бағдаршамға дейінгі әр 
түрлі сигналдық арматура қолданылады. 
Бақылау сұрақтары.
1. Жарық сигналды арматура функциялары. 
2. Жарық сигналының негізгі түрлері. 
3. Қандай жағдайларда 3.1 суретте көрсетілген сұлбалар қолданылады.
4. Қыздыру шамдары туралы не білесіз? 
5. Жарық диод туралы не білесіз? 
6. Ескерту шамдары туралы не білесіз? 
7. Мнемо сұлба дегеніміз не? 
8. Басқару панелі дегеніміз не? 

жүктеу/скачать 1,92 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: