3
Алдибеков Исабай Танирбергенович
ҚАЙТА ЖАҢАРТЫЛАТЫН ЭНЕРГИЯ КӨЗДЕРІ
ЖӘНЕ ЭНЕРГИЯНЫ ҮНЕМДЕУ
Оқу құралы
Редактор Ж. Изтелеуова
Басуға __ __ ______ қол қойылды.
Таралымы дана. Пішіні 60x84 1/16
Баспаханалық қағаз №2
Есептік-баспа табағы 6,1. №___ тапсырыс
Бағасы 3100 тенге.
«АЭжБУ» коммерциялық емес АҚ
Алматы қ., Байтұрсынұлы көшесі, 126
«Алматы энергетика және байланыс университеті»
коммерциялық
емес акционерлік қоғамының
көшірмелі-көбейткіш бюросы
Алматы қ., Байтұрсынұлы көшесі, 126
4
Аннотация
В учебном пособии «Қайта жаңартылатын энергия
көздері және энергияны
үнемдеу» описаны актуальность использования нетрадиционных и
возобновляемых
источников энергии, их виды и общие характеристики,
способы их преобразования и технические установки.
Рассмотрены
экологические аспекты использования возобновляемых источников энергии.
5
Мазмұны
Кіріспе...................................................................................................
5
1
Дәстүрлі және дәстүрлі емес энергия көздері...................................
6
1.1
Дәстүрлі энергия көздері және оларды қолданудың экологиялық
аспектілері.............................................................................................
6
1.2
Дәстүрлі емес энергия көздері............................................................
9
2
Күн энергиясын қолдану..................................................................... 13
2.1
Күн сәулесінің жалпы сипаттамасы................................................... 13
2.2
Күндік энергетикалық қондырғыларды топтастыру........................ 14
2.3
Күн энергиясын электр энергиясына түрлендіру.............................. 15
2.3.1 Күндік термоэлектрлік түрлендіргіштер..........................................
15
2.3.2 Жартылай өткізгіштік фотоэлектрлік түрлендіргіштер...................
16
2.3.3 Күн
энергиясын электр энергиясына термодинамикалық
түрлендіру.............................................................................................
24
2.4
Күн энергиясын жылу энергиясына түрлендіру.............................. 26
2.4.1 Күндік жылумен қамтамасыз ету жүйелерін топтастыру және
олардың негізгі элементтері................................................................
26
2.4.2 Күндік жазық коллекторлар................................................................ 29
2.4.3 Фокустаушы концентраторы
бар гелиоколлекторлар .....................
31
2.4.4
Құбыр тәріздес вакуумделген
гелиоколлекторлар.......................... 33
2.4.5 Гелиоколлекторлардың негізгі параметрлері
37
3
Жел энергиясын қолдану..................................................................... 41
3.1
Желдің жалпы сипаттамалары және оның энергиясын
пайдаланудың келешегі.......................................................................
41
3.2
Жел энергиясы...................................................................................... 44
3.3
Қанатты жел қозғалтқышының желдік дөңгелегінің жұмысы........ 45
3.4
Желдік энергетикалық қондырғылар................................................. 48
4
Қозғалыстағы судың энергиясын пайдалану..................................... 56
4.1
Гидроэнергетикалық
ресурстар
және
су
ағынының
жұмысы.................................................................................................
56
4.2
Гидроэлектрстансаның негізгі компоненттері және құрылымдық
сұлбасы..................................................................................................
57
4.3
Гидравликалық турбиналар................................................................. 58
5
Геотермальдық энергияны пайдалану................................................ 64
5.1
Жер қабатының жылулық режимі....................................................... 64
5.2
Геотермальдық энергияны жылумен қамтамасыз
ету жүйелерінде қолдану.....................................................................
66
5.3
Геотермальдық
энергияны электр энергиясын
өндіруге пайдалану..............................................................................
70
6
Мұхиттың энергетикалық ресурстары және оларды пайдалану..... 75
6.1
Мұхиттың жылу энергиясын қолдану................................................
75