деп қарау керек. Қайта жаңғыратын энергетикалық ресурстардың жалпы қасиеттері  мен белгілері

13 
д) жел және күн энергиясының қуатты түрлендіргіштері
энергетикалық жүйелермен бірігуі керек, бұл олардың өндірген энергиясын 
толық пайдалану үшін қажет; 
е)
ДЕҚЖЭК-нің энергиясын қолдануға ең тиімді түрге (электр немесе 
жылу энергиясына) қазіргі технологиялар пайдаланып 
түрлендіру
айтарлықтай қымбат.
 
Қазіргі кезде ДЕҚЖЭК қолданудың қарқыны мен тиімділігі 
 
техникалық мәселелерге
 
байланысты болып тұр
, 
атап айтсақ
, ДЕҚЖЭК 
техникасы 
мен 
технологиясының 
жетілдірілмегеніне, 
қажетті 
конструкциялық
және басқадай материалдардың жоқтығыны
байланысты 
ДЕҚЖЭК-ін энергетикалық балансқа әлі де кең түрде ендіруге мүмкін болмай 
тұр.
Сонымен қатар, әлемде 
ДЕҚЖЭК 
қондырғыларын жасауда, әсіресе 
алғашқы кезекте, фотоэлектрлік түрлендіргіштерді

(фотовольтаика), желдік 
энергетикалық агрегаттар мен биомассаны өңдеу қондырғыларын жасауда 
ғылыми-техникалық прогресс ерекше байқалады.

Қазақстанда ДЕҚЖЭК-ін қолдану мүмкіндіктері өте үлкен: 
- күн энергиясы бойынша: күн сәулесінің жыл бойы түсуінің ұзақтығы - 
2200 сағат...3000 сағат, ал жылдық энергия - 1300 кВт∙сағ/м
2
...1800 кВт∙сағ/ м
2
, 
күндік толық радиация - 3,8 кВт∙сағ/м
2
...5,2 кВт∙сағ/м
2 
тең, бұл әлем бойынша 
өте жоғары көрсеткіш; 
- жел энергиясы бойынша: желдің энергетикалық потенциалы 1,8 трлн
кВт∙сағ. Жоңғар қақпасында желдің орташа жылдық жылдамдығы 7,9 м/с, ал 
Шелек алқабында - 5 м/с...9 м/с құрайды; 
- Қазақстанның гидроэнергетикалық потенциалы жылына 170 ТВт, ал 
қазір жылына 78 ТВт қуат өндіріледі. 
Қазақстанда ДЕҚЖЭК пайдаланудың негізгі себептері: 
- электр энергиясының импортын, әсіресе, оңтүстік өңірлерде, 
экологиялық таза және бәсекеге қабілетті ДЕҚЖЭК-імен айырбастау; 
- шетте орналасқан елді мекендер мен қыстаулардағы халықтың электр 
энергиясын пайдалану мүмкіндігін арттыру; 
- энергетикалық жүйенің көмірдің негізінде өндірілетін электр энергияға 
тәуелділігін азайту арқылы экологиялық жүйені қорғау;
- ДЕҚЖЭК негізінде электр энергиясын өндіретін стансаларды қолдану 
арқылы электр желілеріндегі шығынды азайту және олардың жұмыс істеу 
сенімділігін арттыру;
- ДЕҚЖЭК
 
қондырғыларын кеңінен қолдану арқылы көмірқышқыл 
газдың (СО
2
) 
атмосфераға тарайтын мөлшерін азайту.
Қазақстанда ДЕҚЖЭК-ін қолданатын энергетиканы дамытуға 
бағытталған
 арнаулы заңдар мен Президенттің жарлығы қабылданған
: 
1) «Қайта жаңғыратын энергия көздерін қолдануды қолдау»: бек.:
4 шілде, 2009 жыл, № 16-IV. 
2) «Энергия үнемдеу және энергияның тиімділігін артыру туралы»: бек.:
13 қаңтар, 2012 жыл, № 541-IV. 

14 
3) ҚР Президентінің жарлығы. «Қазақстан Республикасының «жасыл 
экономикаға» көшуі бойынша Концепция»: бек.:30 мамыр, 2013 жыл, № 577. 
4) «Мемлекеттің 2030 жылға дейін дамуының Стратегиясы».
5) «Энергетиканы 2030 жылға дейін дамытудың

жүктеу/скачать 2,7 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: