С. В. Кожанова Жалпы иммунология


НІ.А-ГЕНДЕРДІҢ ПОЛИМОРФИЗМІ ЖӘНЕ



Pdf көрінісі
бет18/314
Дата16.10.2023
өлшемі19,87 Mb.
#185815
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   314
Байланысты:
Жалпы иммунология оқулық

НІ.А-ГЕНДЕРДІҢ ПОЛИМОРФИЗМІ ЖӘНЕ 
ПОПУЛЯЦИЯДА ТАРАЛУЫ
Медициналык теориялык және практикалык мәселелерін, со- 
нымен катар «НЬА және аурулар» мәселесін шешуде ен маңызды 
сұрак — ол 
НЬА-антигендерінің популяцияда таралуы.
Н ЙА-жүйесінің 
гистосәйкестік антигендерінің таралуы айкын зандылыкка сүйенеді, 
бұл зандылыктар статистикалык талдау әдістерін колдану кезінде 
анықталады. Антигендер сәйкесті гендермен детерминацияланады 
және олардың берілуі тұкымкуалау ережелерімен аныкталып, Н ІА - 
антигендердің әр нәсілге, ұлтка және баска топтарына, мысалы әр 
аймак тұргындарына сай таралуының ерекшеліктерін көрсетеді. Бұл


46
I Бөлім. Иммундық жүйе, Жалпы сипаттамасы
тұкымкуалау белгілердің ерекшеліктері болуы популяциялык талдауда 
көрінеді (3.5-сурет, түрлі түсті суретті караныз).
Популяциялық талдау белгілі бір популяцияда геннің таралу жиілігін
айқындауға, гаплотиптердің, фенотиптердің локус ішіндегі жиілігін және
бір хромосомада орналасқан әр түрлі локустардың гендері арасындағы
генетикалық ассоциациясының (байланысу) жиілігін есептеуге мүмкіндік
береді.
Адамдарда НЬА-аллельдердін түрлілігі көптеген (200 миллионнан 
асады) варианттарын береді. Мысалы, европоидтарға НЬА-АІ, НБА-В8, 
НБА-С\
ү
5, негроидтарға — НБА-А23, НБА-А28, НБА-АЗО, НБА-А34, 
НБА-В\^58, НЬА-Вш42, монголоидтарға — НБА-А9, НБА-АП, НһА- 
А24, Н ІА -А ^ЗІ, НБА-В\
у
52, НБА-В\
ү
61, НБА-СЖ4, НЬА-ОК9тән.
Сонымен катар. НЬА-АЗО антигені 17% зерттелген негроидтерде, 
1% еуропоидтарда кездеседі, ал жапондарда мүлдем аныкталмаған. 
НЬА-АІ, АЗ
антигендерін 
европоидтардың,
ал 
НЬА-А9, А11
антигендерін 
монголоидтардың «маркерлері»
деп атауға болады.
Аталған зерттеу популядиялардың көпшілігінде НБА-А2, НБА-В7, 
НБА-В12, НБА-В35, НБА-С\
ү
З, НБА-ОК2 антигендердін жиілігі өте 
жоғары кездеседі, ал НЬА-АЗб, НІА-А\
ү
43, НІА-В\
ү
41, НЬА-В\
ү
46, 
НІА-В\\47, НЬА-Вш48, НЬА-В\
ү
63, НБА-ОК\
ү
10 антигендері барлы- 
ғында төмен жиілікпен кездеседі екен. Еуропа тұрғындарында кездесе- 
тін гаплотиптеріне НІА-А1В8 — 7%, НБА-АЗВ7 — 5,2%, НЬА-А2В7 — 
4,1% жиілігімен кездеседі.
Кейбір аллельдік комбинациялар гаплотиптерде өте жиі кездеседі 
екен, бүл біркелкі емес, таралуы табиғи сұрыпталумен, әр үрпақтан- 
ұрпакка 
биологиялык ен 
пайдалы 
комбинациялары 
берілуіне 
байланыскан болу керек.
Еуропоидтарға — НЕА-А1В8С\
ү
70КЗ және НІА-АЗВ7С\^70К2, 
НЬА-А30В13С\
ү
6ОК7, НЕА-А\
ү
ЗЗВ14С\
у
80К1, НЬА-А2В44С\
ү
50К4, 
НІА-А2В\
ү
60С\
у
ЗОК6, НЕА-АЗВ35С\
ү
40К 1, НЕА-А-2В\
ү
27С\
у
Ш К 1, 
НІ_А-А11В35С\^40К1, т.б. аллельдер комбинациясы тән екендігі 
аныкталған.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   314




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет