гендерінің арасында байланысы бар. Олар: ревматоидты, эндокринді

48
I Бөлім. Иммундық жүйе. Жалпы сипаттамасы
зерттеушілердің айтуы бойынша, бұл антиген анкилозды спондилоар- 
тритпен ауыратын наукастардың 67-94% кездеседі. Сонымен катар, 
баска авторлардың айтуы бойынша, НЬА-В27 ревматоидты артрит, 
сакроилеит, атипиялык кабыну артритінде, артропатия кезінде де 
кездеседі.
Эндокринді бездердін, бауырдын аутоиммунды ауруларында, 
жүйке жүйесі мен тері т.б. жүйелердің ауруларында 
Н ІА-В8
жиілігі 
жоғарылайтыны аныкталған. Сонымен катар, бұл антигеннін жиілігі 
Аддисон ауруында, жасөспірімдердін ювенилді диабетінде, дерматиттің 
герпесті түрінде, созылмалы колит, жедел гепатитте жоғарылайды.
Соңғы уакытта зерттеушілердін айтуы бойынша, НЬА жүйесінін 
антигендері вирусты гепатит, туберкулез, йерсиниоз, шигеллез, күл 
(дифтерия), сальмонеллез т.б. аурулармен тығыз байланысты. 
Вирусты
гепатитте
— 
Н ІА-В8 және ОЯЗ, Вк35 антигендерімен маңызды кор-
реляңиясы табылған.
В гепатиттің каркындылығы макроорганизмнің 
антигенді кұрамымен, негізі НЬА-жүйесімен тығыз байланысты: жедел 
гепатитте — НЬА-В8 антигеннің экспрессиялануы, ал созылмалы және 
симптомсыз вирустасымалдаушы гепатитте — Н ЬА-В18, 
туберкулез
ауруында —
Н І_А-В8, В15, В14, В27 антигендері, 
шигеллез, сальмонел-
лезде
— В40, В27, брунеллезде — В27, А2, АЗ, В7, 
дифтерияда
— В21, 
В22, В35, В19 антигендері жоғарылайды. 
Дифтерияның токсикалық
(субтоксикалық) турінде НЬА-А19, В27 жиі кездеседі, сонымен олар
дифтерияның ауыр ағымының маркерлері болып табылады.
Бул саладағы ғылыми ізденістерінің улкен көлемін гистосзйкестік
антигендердің инсулинтәуелді қантты диабетпен (ИТКД) байланысын
зерттеу жұмыстары кұрайды. Көптеген зерттеу әдістері аркылы ИТКД 
В8, В16, ОКЗ, ЭК4 антигендерімен ассоциациялык байланыстары 
аныкталған. Барлык зерттелген популяция мен этникалык топтар- 
да 
НЬА-ӘК4
аныкталған, бұл зерттеулер оны ИТКД маркері екенін 
дәлелдеді. Бұл аурудын ОК4 антигенімен байланысты «шартты кауіп- 
катер» саны, әр зерттеу бойынша 3—4% арасында кұраған.
Аурудың «шартты қауіп-қатер» деген түсінігі медицинаға НЬА ан- 
тигендерінін ауруға бейімділігімен немесе тұрактылығымен ассоциа- 
циялык денгейін белгілеу үшін енгізілген. Соңғы жылдары, генотипте- 
уге өтудін нәтижесінде, ОК4 нәруыздарды кодтаушы әр түрлі аллельдер 
өздерінін карама-карсы көрінісімен көрінеді: аллельдін бір бөлігі ауру 
дамуы ассоциациясының жоғары дәрежесін игереді, ал баскасы болса 
протективті болады. Нәтижесінде бейімделу аллельдермен ассоциа- 
цияланған салыстырмалы кауіп көрсеткіші 8-ге дейін өсті.

З-Тарау. Негізгі гистосәйкестік кешен
49
Әр түрлі зерттеулердін негізінде НЬА және ісіктік аурулары 
антигендерінін корреляииясын аныктау да жүргізілді. Көптеген автор- 
лар бұны ісіктердін гетерогенділігімен түсіндіреді. Біркатар зерттеулер- 
де обырмен ауыратын адамдардын Н БА-А локусының антигендерімен 
ассоциаииясы аныкталған, ал баска зерттеулерде НЬА антигендерінін 
В локуста таралуы аныкталды және т.б. мәліметтер НЬА ісікпен 
резистенттілігі — организмнін фенотиптік резистенттілігімен бай- 
ланысты екенін дәлелдеді. 
Өйткені особьтын гетерозиготалык 
жағдайы гомозиготалы организмге карағанда, оны популяция- 
да ынғайлы биологиялык пластикалыкпен камтамасыз етеді және 
селективті басымдылыкпен тіршілікке икемділік береді. Ісік ауруларға 
индивидуумның резистенттілік денгейін осы зандылык аныктауы 
мүмкін.
Әдеби мәліметтер бойынша 

жүктеу/скачать 19,87 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: