С. А. Вологжанина, А. Ф. Иголкин материалтану оқУ ҚҰралы



Pdf көрінісі
бет10/239
Дата27.10.2023
өлшемі8,95 Mb.
#188857
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   239
Байланысты:
6 Вологжанина Материалтану. Оқулық

икробағдарлама
деп аталады. Жең микробағдарламадан соң қалың қабырғалы болады 
(құбырдың диаметрінің 20%-ы), болғаннан кейінгі жеңнің бетінде бұрандалы сызықтар 
түрінде орамның іздері мен дорн қалады. Басқа прокат зауыттарында өңдеу арқылы 
микробағдарламадан кейін тегіс беткі қабаты бар жұқа қабырғалы құбырлар алынады. 
Белгілеу бойынша диірмендер ұзын өнімді өндіруге арналған бастапқы дайындама 
болып табылатын жартылай фабрикаттарға арналған роликті фабрикаларға жəне дайын 
прокат шығаратын диірмендерге бөлінеді. 
Алғашқы типке 
кептіру диірмендері
кіреді – блюмингтер жəне слябингтер. Олар 
салмағы 25 тоннаға дейін құймалар үшін қолданылады. Блюмингтерден блюмдар алады - 
тіктөртбұрышты қималық дайындық (200 х 200 жəне 350 х 350 мм) жəне слябтар – тік 
бұрышты қималық дайындық (ені 1 600 мм жəне қалыңдығы 300 мм). 
Екінші типіне ұзақ өнімдер алу үшін темірбұзды диірмендер жатады, сым диірмендер – 
диаметрі 5 ... 10 мм дейін сымдар алу үшін, парақты жəне түтікті диірмендер, сондай-ақ 
прокаттың арнайы түрлерін өндіруге арналған диірмендер. . 
Диірменнің ассортименті фабриканың диапазоны пішінде, бөлікте жəне өлшемде 
алынған өнімдердің жиынтығы болып табылады. 
Ұзындықты илектеу станоктарында дайындалған жылжымалы өнімдердің негізгі 
ассортименті күріш. 1.8. Сортты жəне профильді жылжыту калибрленген (роликті) роллдарда 
жүргізіледі, парақтар мен жолақтар тегіс бөшкелермен басылып шығарылады. Кесілген кесек 
ағын деп аталады, екі ағын калибрді құрайды. Калибрлеу - деп ағындардың орамдарында 
дəйекті орналасуды айтады, бұл белгілі бір өлшемдердің дайын профилін жасауды 
қамтамасыз етеді. 
Ресейде прокат бұйымдары бар, əртүрлі мақсаттар үшін қолданылатын анықтамалар, 
техникалық шарттар мен каталогтар бар. 
15 


Сурет. 1.8. Иелектеу өнімінің диапазоны: 
a - шеңбер; б - шаршы; в - алтыбурыш; г - жолақ; д - парақ; e - сегмент; 
ж - сопақ; з - үшбұрыш; и - біркелкі бұрыш; к - тең емес бұрыш; 
л-күлгін сəуле; м - арна; н – екі күлгін сəуле; o-рельс 
Барлық илемдеу өнімдері əртүрлі болып бөлінеді; жапырақ (4 мм - жұқа, 4 мм-ден қалың); 
құбырлар (ыстықтай басылған жəне суықтай басылған); профильдер (қарапайым жəне 
фланецті); прокаттың арнайы түрлері. 
Жіксіз құбырларды өндіру
. Құбырлы жылжымалы станоктар, əдетте, толық өндірістік 
циклге ие жəне суықтай илектелген, сондай –ақ ыстықтай илектелген, тартылған жəне 
дəнекерленген құбырларды жеткізеді. Центрифугалы құйылған құбырлар дайындама ретінде 
пайдаланылады жəне дайын өнім ретінде аз жеткізіледі. Ыстықтай илектелген құбырлар екі 
əдіспен - прокат жəне басу. 
Ыстықтай илектелген құбырлар суықтай илектелген жəне суықтай тартылған 
құбырлардың барлық түрлерін дайындауға мүмкіндік болып табылады. Көптеген 
құбырлардың дөңгелек көлденең қимасы бар, сонымен қатар бейінді жəне көлденең қиманың 
құбырларын шығарады (1.9-сурет). 
Жіксіз құбырлардың ассортиментінде жиі сыртқы (650 мм-ден бірнеше миллиметрге 
дейін) жəне қабырғаның қалыңдығы (75 мм-ден миллиметрдің оннан біріне дейін) 
сипатталады. Механикалық, физикалық жəне пайдалану қасиеттеріне арналған жіксіз 
құбырлар құюға жəне дəнекерлеуге қарағанда жоғары, бірақ əлдеқайда қымбат. 
Иілген профильдерді өндіру.
Арнайы диірмендердің ерекше түрі - роликті диірмендер. 
Бұл диірмендерде профильдер жолақтың суық иілу əдісімен жасалады (1.10-сурет). Осындай 
профильдерді ыстық илеу арқылы алу көбінесе жұқа қабырғалардың тез суып қалуынан жəне 
олардың пішіндерінің қиындығынан мүмкін емес. 
16 


Сурет. 1.9. Жіксіз құбырлардың негізгі профильдері 
Иілген профильдерді қысымдап басу арқылы шығаруға болады, бірақ бұл əдіс өнімділігі 
төмен жəне профильдің ұзындығын шектейді. Көп ұялы иілгіш диірмендері үздіксіз түрдегі 
6-20 реттік ұялық диірмендерін (орамдағы жұп) қамтиды. Әрбір жұқа иілу орамында жолақ 
бөлімі өзгереді, бірте-бірте қажетті пішінді соңғы диірменге біртіндеп енеді. Иілу 
фабрикаларында көлденең қимада іс жүзінде өзгеріс болмайды, тек оның пішіні өзгереді. 
Жылжымалы профильдерді құрылыста жəне машина жасауда пайдалану жылжымалы 
металды 40% дейін үнемдеуге мүмкіндік береді. 
Дәнекерленген құбырлардың өндірісі.
Дəнекерленген құбырлар құбырлардың дəнекерлеу 
машиналарында əртүрлі тəсілдермен жасалады, оның ішінде ескіден келе жатқаны пештің 
дəнекерлеуі де бар. 
Сурет. 1.10. Иілген профильдердің негізгі шаныштары: 
a – с қос қалыңдық элементі бар; б-жабық 
түрі; с - гофрленген 
17 



Сурет. 1.11. Электр дəнекерлеу құбырларының өндірісінің технологиялық процесінің 
құрылымы: 
1 - таспалы жолақ; 2 – жолақты шетін тазалау; 3 - қалыптастыру (илектеу); 
4 - шеттерін қысу; 5 - шеттерін дəнекерлеу; 6 – үгітін тазалау; 7 – құбырды диаметрі бойынша 
калибрлеу; 8 - салқындату; 9 - қозғалысты кесу 
Заманауи əдістердің ерекшелігі электр дəнекерлеудің, оттегі-ацетиленді дəнекерлеудің, 
дəнекерлеудің əр түрлі əдістерін пайдалану болып табылады. Дəнекерленген құбырларды 
өндіру процесі роликтен немесе тығыздауды қалыптастырудан тұрады - түпнұсқалық 
жолақты (сызықтарды) құбырға дəнекерлеу арқылы кейіннен бірлескен жері арқылы 
дəнекерлеуді жүргізеді. Құбыр дəнекерлеуші агрегат құбырларды өндіру, оларды кесу, 
тасымалдау, бақылау, өңдеу жəне тасымалдау үшін өндірістік желі түріндегі механизмдер 
мен машиналардың жиынтығын ұсынады. Сызыққа бірнеше көп ұялы диірмендер кіреді: 
пішіндеу жəне дəнекерлеу, калибрлеу, азайту. 
Суық деформацияланған құбырларды электр дəнекерлеу процесінің заманауи жəне кең 
таралғаны болып табылады (1.11-сурет). Бастапқы материал - процестің соңында 
дəнекерленген жікпен алты немесе одан да көп торлы диірменде құбырға жасалған суықтай 
илектелген сызық немесе жолақ. 
Бастапқы жолақтың енінен үлкенірек диаметрі бар құбырларды жасау үшін спиральды 
жару əдісі қолданылады. 
Дəнекерленген құбырлар диаметрі (5 ... 1 620 мм жəне одан да көп) қабырғасының 
қалыңдығы (0,5 - 40 мм жəне одан көп) диаметрі бойынша шығарылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   239




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет