Егде жастағы адамдар тұратын мекемелер: сарапшылардың бағалауы

84 
мекемелерде тұрмыстық жағдайды жақсарту үшін не істеу керек деген сұрақтарға 
сарапшылардан көптеген пікірлер алынды.
Сарапшылар негізгі 
оң аспектілер ретінде
бұл 
мекемелерде 
жалғызбасты қарттарға әлеуметтік оқшаулау мен жалғыздықтан зардап 
шекпеуге мүмкіндік беретіндігін
атап өтті. Сондай-ақ, мұндай мекемелер, сарапшылардың 
пікірінше, әртүрлі себептермен қарт адамдарға күтім жасай алмайтын, жиі ауыр 
сырқаттармен ауыратын отбасылардағы қарттарға көмектесетіндіктері де анықталды. 
Осылайша, сарапшылар мұндай мекемелерге және олардың көмек түрлеріне деген 
қажеттіліктің жоғары екендігін атап өтеді, сондықтан 
олардың қызметін дамыту, олардағы 
қызметтердің шарттары мен сапасын жақсарту
, сондай-ақ мемлекеттік және жеке 
секторлардың да қызмет көрсету мүмкіндіктерін қолдау қажет қоғамның қажеттіліктеріне 
сәйкес таңдау мүмкіндігі: 
«Мұндай мекемелер туыстары мен достары жоқ қарттарға 
керегірек.
 
Артықшылығы сол жерде негізінен қараусыз қалған адамдар тағайындалады, 
бұл егде жастағы адамның жағдайын жеңілдетеді, ол жалғыз болмайды». «Олар сол 
жерде оларға қажет медициналық көмек көрсетіледі, күтім жасалады». «... әркімнің әр 
түрлі тағдыры болады. Мен өзіме айтқым келеді, мұндай сәт келгенде, мен туыстарыма 
тәуелді болғаннан гөрі, осындай қызметтерге жүгінгім келеді, олардың өз өмірлері бар. 
Шетелдік тәжірибе бар, олардың зейнетақысы осы қызметтерге беріледі, ал қызметтер 
лайықты кәрілік, лайықты өмір сапасын қамтамасыз етеді. Біздің елімізде бұл көмекті 
негізінен мемлекет көрсетеді. 
Кейбір сарапшылар қарттарға арналған әлеуметтік мекемелерде көрсетілетін 
мемлекеттік қызметпен толықтай қамтамасыз етілетін негізгі басымды бағыттар мен 
қызметтердің спектрін атап өтіп, бұл мекемелерде жұмыспен қамту деңгейі жоғары екенін 
атап өтті:
 
«Ел бойынша 2020 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша 45 медициналық-
әлеуметтік мекеме бар, онда 5000-нан астам қарт адамдар тұрады. Егде жастағы 
адамдардың өмір сапасын қолдау үшін қажетті 8 кешенді қызметтердің сапасын, көлемін 
реттейтін 
стандарттар 
бар: 
әлеуметтік-медициналық, 
әлеуметтік, 
еңбек, 
экономикалық, құқықтық, психологиялық, педагогикалық, мәдени. Бұл медициналық-
әлеуметтік мекемелерге мемлекет қолдау көрсетеді, оларға жатақхана, тамақтану, 
психологтар қарт адамдармен жұмыс істейді, ал дәрігерлер денсаулығына байланысты 
жұмыс істейді».
Бірнеше сарапшылар медициналық-әлеуметтік мекемелерде тұратын қарт адамдарға 
қосымша төлемдерден, жәрдемақылардан айырылған кезде оларға тағайындалмаған кезде 
оларға қатысты кейбір кемсітушіліктің болғанын атап өтті. Бұл жағдайды қарттардың 
өздері әділетсіз деп санайды: 
«Медициналық-әлеуметтік мекемелерде тұратын адамдар 
мемлекеттен ештеңе алмады, олар үшін тек базалық зейнетақы есепке алынады. 
Қосымша жеңілдіктер берілмейді, оларға «Нұр Отаннан» 50 мың теңге берілмеген, 
әрқайсысы 9 мамырда 200 мың теңгеден алған жоқ. Барлығы өз зейнетақысының бір 
бөлігін алады, барлығы бірдей үлесті алады, бөлу жоқ.
 
Бұл шегерімдер дәрі-дәрмектерді, 
санитарлық-гигиеналық заттарды, маусымдық киімдерді және оларға медициналық 
қызметтерді сатып алуға кетеді. Бірақ жатақхана, тамақ, коммуналдық қызметтер, 

жүктеу/скачать 6,51 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: