Қазақ тілінің өзіне тән дыбыстары қалай таңбаланады? Дауыстыларды диакритикамен:
<ә> фонемасын
ä/ă таңба-
ларының,
<ө> фонемасын
ц/ŏ әріптерінің бірімен,
<ұ> дыбы-
сын
ŭ, <ү> дыбысын
ь әрпімен,
<ы> дыбысын
э , <і> дыбысын
і әрпімен беру немесе дәйекше арқылы белгілеуге болады.
Сонда қазақ тілі дауыстылары үшін (егер дәйекше қолда-
нылмаса) латын жазуының мына таңбалары лайық:
-a, <ә>- ă, <ы> – э, <і> – і, <ұ> – ŭ, <ү> – ь, – o, <ө> – ц, <е> – е. Дауыссыздардан
<қ> фонемасының бірнеше таңбасы
ұсынылып жүр:
Qq, Кк, Í í әріптері
, ал
<к> фонемасы үшін
Кк және
Сс таңбалары тең ұсынылып жүр.
Егер бір инвари-ант
фонеманың жазуда таңбаланатын варианттары өзара ұқсас әріппен
берілуі керек деген әліпби теориясына салсақ, онда жуан
дауыссызды
<қ> -
к , ал жіңішке дауыссызды
<к>-í деп таңбалау
дұрыстыққа әкеледі. Ал егер қабылданған әліпбиде сол дауысты
беруге сәйкес келетін әріп таңбасы (мұнда, мысалы Qq – әрпі)
болса, онда әліпби мүмкіндігін пайдалану дұрыс деп танылады.
Біздің ойымызша,
<қ> фонемасы үшін басы артық диакритикалық
таңбадан гөрі,
q әрпін қолдану тиімді. Ал
<к> фонемасына
к таңбасы бар,
<ң> фонемасын
ŋ
әрпімен,
<ш> өзге түркі
әліпбилеріне сай
ş әрпімен таңбалаймыз.
Енді бір
пікір “орыс жазуындағы