Өлшемдер
Санау жүйесі
Коэффициен
т
Баллда
р
сомасы
Сұйық немесе ботқа
тәрізді дәреттің саны
Соңғы 7 күндегі дефекация
сомасы есептелінеді
х2
=
Іштегі ауырсыну
0
- жоқ
1
- әлсіз
2
- орташа
3
- қатты
7 күндегі балл сомасы
есептелінеді
х5
402
Жалпы жағдайы
0
- жақсы
1
- қанағаттанарлық
2
- жаман
3
– өте жаман
4
- ауыр
7 күндегі балл сомасы
есептелінеді
х7
Басқа симптомдар
(ішектен тыс немесе
ішектік асқынысьар)
-
артрит немесе
атралгия
-
ирит немесе увеит
-
түйінді эритема
-
гангренозды
пиодермия
-
афтозды стоматит
-
анальді зақымданулар
(сызат, жыланкөз,
абсцесстер)
-
басқа да жыланкөздер
Әрбір бар болған жағдайлар
коэффицентке көбейтіледі
х20
Дене қызуының
жоғарылауы > 37,5
7 күн ішінде болған
көріністардың сомасы
есептелінеді
х20
=
Дияреяны басу үшін
лоперамидті(басқа да
опиаттарды) қолдану
0
- жоқ
1
- ия
х30
Іш бұлшықеттерінің
қатаюы (немесе
пальпациялағандағы
инфильтрат )
0 - жоқ 2 - сенімсіз 5 -
айқын
Қарау кезінде бір рет қана
бағаланады
х10
Гематокрит 47 минус
науқас көрсеткіші (Е)
42 минус науқас
көрсеткіші (Ә)
Қалыпты деңгей мен науқас
көрсеткішінің айырмасы
есептелінеді ( «+» немесе «-»
белгісіне негізделген)
х6
Дене салмағы кг
1 - (нақты масса: армандаған
масса)
х100
=
Барлығы
Балл
саныны
ң
қосынд
ысы
< 150 балл – белсенді емес КА (клиникалық ремиссия), 150-300 балл – жеңіл
шабуыл, 301-450 балл – орташа ауырлықты шабуыл, > 450 –ауыр щабуыл .
Этиологиясы және патогенезі
Қазіргі заманғы концепцияға сай генетикалық бейім адамдарда
қоршаған орта ықпалынан ішек қуысының микофлорасы мен
иесінің иммундық жүйесінің өзара әсерлеусінен ішектің шырышты
қабатының иммундық жүйесінің қабынулық үрдісті бақылай
алмуынан КА дамиды.
403
Диагностикалық өлшемдер
Крон ауруының жиі кездесетін клиникалық симптомдарына
созылмалы диарея (6 аптадан көп), іштің ауырсынуы, қызба және
генезі белгісіз анемия, ішек өтімсіздігі, сонымен қатар перианальді
асқыныстар (хирургиялық емнен кейінгі қайталанатын, созылмалы
анальді сызат, парапроктит, тік ішектің жыланкөзі) жатады. Ішектен
тыс симптомдарына буындардың, терінің, көздің қабынған
зақымданулары, балаларда – бойының өспей қалуы және екіншілік
жыныстық белгілерінің пайда болуы жатады.
Аурудың сыртартпаін жинағанда жақында болған саяхатпен
симптомдардың байланысын, антибактериалды немесе стероидты
емес қабынуға қарсы препаратарды қабылдауын, басынан өткізген
ішек
инфекциясын,
жыныстық
серігін
ауыстыруын,
аппендэктомияны анықтау керек. Өмір сыртартпаін жинағанда
ішектің қабынулы ауруларына тұқым қуалаушылықты, жағымсыз
әдеттерді (темекі шегу) анықтаған жөн.
Крон ауруы диагнозы ошақты, ассиметриялық, трансмуральді
және
гранулематозды
қабынудың
барын
дәлелдейтін
эндоскопиялық, рентгенологиялық және морфологиялық деректерге
негізделеді.
Ультрадыбысты зерттеу.
УДЗ классикалық ерекшелігі болып
көлденең кескенде анықталатын қабыну өзгерістері, белгі (мишень)
симптомы деп аталатын сақина тәрізді конфигурацияның
анықталуы болып табылады. Сонымен қатар ішектің зақымдалған
бөлігінің қуысының тарылуы, перистальтикасының төмендеуі
немесе жоғалуы байқалады.
Компьютерлі томографияның (КТ)
«алтын стандарты» болып
аурудың ішектен тыс көріністерін, соның ішінде абсцесс, флегмона,
лимфа түйіндерінің үлкеюін анықтау есептеледі. КТ ішектің
зақымдалған бөлігі қабырғасының қалыңдығын ғана емес, сонымен
қатар асқыныстарын (перфорация, жыланкөз) анықтауға мүмкіндік
береді.
Құрсақ қуысы мүшелерін шолу рентгенограммасы.
Зерттеу КА
ауыр асқыныстарының барлық жағдайында ішек қабырғасы
перфорациясының ерекшелігі ретінде құрсақ қуысында бос ауаны,
токсикалық мегаколонды, ішек өтімсіздігін анықтау үшін
жүргізіледі.
Екеулік контрастпен тоқ ішекті рентгенологиялық зерттеу
404
және ирригоскопия.
Зерттеу үрдісінде ішек қуысының ені,
гаустрация айқындылығы, ішек қабырғасының контуры, сонымен
қатар шырышты қабығының өзгерісі бағаланады.
Эндоскопия.
АІЖ жоғарғы және төменгі бөлігін эндоскопиялық
зерттеуі КА диагнозын дәлелдеу үшін, патологиялық үрдістің
орналасу орны мен жайылуын және СЕОЖК және КА арасында
дифференциалды диагностика жүргізу мақсатында, дисплазия
немесе қатерлі ісікті анықтау үшін морфологиялық анализге қажет
тіндердің бөліктерін алу үшін жүргізіледі.
Достарыңызбен бөлісу: |