Цифровая дидактика indd

263
Бұл пән қандай ғылыми мәселелерді шеше алады?
Ғалым И.Б.Государев өзінің 
«Педагогика тіліндегі «электронды 
оқыту (феноменнің эволюциясы және терминдерді түсіндіру)»
атты 
мақаласында цифрлық дидактиканың ұғымдық-терминологиялық 
аппаратын қолдануға жүйелік емес көзқарас мәселесін қарастырды.
Онымен «Білім беру процесіндегі цифрлық педагогика» оқу 
құралында толығырақ танысуға болады. Бұл мәселенің информа-
тикадан ұғымдық-терминологиялық аппаратты алу үдерісін және 
терминдерді білім алушының тіліне аударуды егжей-тегжейлі сипат-
тайды және мәселе тұғызуы мүмкін.Информатика тілі шет тіліндегі 
терминдерден тұратындықтан, олардың цифрлық дидактика саласына 
қарқынды алмасымы байқалады, ал бұл алынған ғылыми терминдер 
кейде қолданылатын тілде түсіндірудің анық еместігіне байланысты 
оларға мән бермейді.
Аталған «ақпараттық-коммуникациялық технология» пәнін 
(ағыл-
шын тілінде)
енгізу оқу үдерісіндецифрлық дидактиканы одан әрі 
дамытудың бастапқы шарты болып табылады. Бұл аталмыш пәнді 
Қазақстанның жоғары оқу орындарының барлық мамандықтары оқып 
жатқанын көрсетеді.
ІҚБН (іс-қимылдың бағдарлы негізі) ретінде «ақпараттық-
коммуникациялық технология» 
(ағылшын тілінде)
пәнін енгізу 
мынадай ғылыми проблемаларды шешуге ықпал етеді:
– мамандардың цифрлық біліктілігі қалыптасады;
– цифрлық дидактиканың ұғымдық-терминологиялық аппаратын 
қолдануға жүйелі көзқарасты қалыптастыру.
Соңғы жылдары Қазақстанда электрондық, виртуалды білім 
беру технологияларын енгізу бойынша жұмыстар жүргізілді. Ол 
бірнеше салыстырмалы түрде тәуелсіз бағыттарда жүзеге асыры-
лады. Бұл цифрлық оқыту технологияларын енгізу, тестілеу жүйесі, 
ішкі жергілікті желілерді, сайттарды құру, интернетке қол жеткізуді 
қамтамасыз ету болып табылады.
Еуропаның, АҚШ-тың, Ресейдің көптеген ашық университеттері 
республика аумағында өздерінің виртуалды университеттері арқылы 
мамандарды қабылдайды және дайындайды. Жүздеген қазақстандық 
университеттерде, соның ішінде бір мезгілде екі жоғары оқу орнында 
оқу бағдарламалары бойынша да қашықтықтан білім алды және алуда.
Ақпараттық технология бағыттары бойынша оқыту курстарын 
ұсынатын электрондық білім беру ресурстарының құрылымы мен 
дизайнын зерделей отырып, біз отандық және шетелдік сайттарда 

264
 
 

қашықтықтан оқыту курстарын жоспарлау және оқыту әдістемесіне 
салыстырмалы талдау жасадық. Іс жүзінде барлық курстар (отандық 
және шетелдік) белгілі бір елдің білім беру жүйесінің ерекшеліктерінен 
туындайтын талаптардың жиынтығын қанағаттандырады.
Цифрлық оқытуды жекелеген коммерциялық компаниялар мен 
білім беру орталықтары дамытып жатқанын атап өткен жөн. Бұл 
ақпараттық технологиялар бөлімдері бойынша, сондай-ақ жоғары 
оқу орындарының порталдары ретінде ұлттық білім беру жүйелері 
аясында түрлі курстарды қамтитын біліктілікті арттыруға арналған 
оқыту.
Біліктілікті арттыру және білім деңгейін жоғарылату үшін көптеген 
шетелдік және ресейлік сайттар бар, олардың әрқайсысы курстар 
ұсынатын оқу материалдарының мазмұнымен, ақпараттық және 
коммуникациялық технологияларды (видео дәрістер, виртуалды зерт-
ханалар), интерактивтілікпен (электрондық пошталар, чаттар, форум-
дар), эрогонимиямен, эстетикамен ерекшеленеді.
Отандық білім беру сайттары шетелдік курстардан сапасы жағынан 
ерекшеленбейді, олардың тек бір айырмашылығы бар – олардың саны.
Қазақстандық интернет кеңістікте цифрлық біліктілікті артты-
ратын курсты ұсынатын білім беру сайттары өте аз болып шықты, 
олардың бірі Өскемен қаласының білім беру порталы, республикалық 
біліктілікті арттыру институты (ripkso.kz), қашықтықтан оқытудың 
жерсеріктік арнасы (unesco.kz), «e-mektep» (e-mektep.kz) білім 
беру порталдарының ішінде курстардың саны аз. Білім беруді 
ақпараттандыру құралдарының сапасына қойылатын әдістемелік 
талаптарға қатысты білім беру ресурстарын салыстыруға тырысайық.
Бұл туралы Е.Ы.Бидайбеков, С.Г.Григорьев, В.В.Гриншкун «білім 
берудің электрондық басылымдары мен ресурстарын құру және пай-
далану» оқу-әдістемелік құралында: оқытуды ақпараттандыру құралы 
арқылы оқу материалын ұсыну; жүйелі ғылыми ұғымдар; бақыланатын 
жаттығу жұмыстары; оқытудың дидактикалық циклінің толықтығы 
мен үздіксіздігін қамтамасыз ету; оқу материалын ұсынудың 
құрылымдық-функционалдық 
байланыстылығы; 
бақылау-өлшеу 
іс-әрекеттеріндегі тапсырмалардың бірегейлігі; оnline-сабақтарды 
өткізу мүмкіндігі: еркін сөйлесу (chat), виртуалды зертханалар, теле-
конференциялар, оқу бағдарламалары, курсқа қатысты нормативтік 
құжаттар, білімді меңгерудің аралық және сынақ бақылауын жүргізу; 
оқу материалын білім алушыларды даярлаудың әртүрлі деңгейлері 
үшін бейімдеу, өзін-өзі тестілеу.

265
Әрі қарай, оқу ақпараты ретінде біз педагогика ғылымдары жүйе-
сінде цифрлық дидактиканың дамуы мен қалыптасуы туралы білімді 
қалыптастыруға ықпал ететін нақты ғалымдардың көзқарастарымен 
танысуды ұсынамыз.
Н.В.Шестактың пікірінше («цифрлық педагогиканың даму кезеңдері 
туралы»), цифрлық педагогика дегеніміз-ақпараттық компьютер-
лік білім беру технологияларын, яғни заманауи техникалық оқыту 
құралдарын және қашықтықтан білім беру технологияларын қолдана 
отырып, педагогикалық іс-әрекетті жүзеге асыру.
Н.В.Шестактың пікірінше («цифрлық педагогиканың даму кезең-
дері туралы»), бұл әдіс әдістемелік қолдауды, оқу мазмұнымен 
толықтыруды, сондай-ақ оны қолдана алатын және қалайтын 
оқытушыларды қажет етті.
Ол білім беруге цифрлық технологияларды енгізу мәселелеріне 
арналған мақалаларда «білім берудің цифрлық трасформациясы», 
«оқытуды цифрландыру», «білім беруді цифрландыру» ұғымдары 
мағыналары жағынан жақын пайда болғанын, синоним деп санамай-
тынын атап өтті.
Ол 1995 жылы ақпараттық технологиялар нарығында мамандан-
дырылған әйгілі Gartner зерттеу және консалтингтік компаниясы жаңа 
технологиялардың пайда болуынан кейінгі жаңа тенденцияларды тал-
дау процесінде қолданылатын «хайп циклі» түсінігін енгізгенін атап 
өтті.
Ғалым «Gartner»компаниясы ұсынған технологиялық инновацияны 
енгізу мен кезеңдік даму диахрониясына негізделген.

жүктеу/скачать 3,99 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: