-сурет. Нарықты сегменттеудің негізгі кезеңдері

178
Тұтынушылардың сипаттамаларының өлшенуі мақсатты далалық 
маркетингтік зерттеулер үшін қажет, соның нәтижесінде әлеуетті сатып 
алушылардың қажеттіліктерін анықтауға, сондай-ақ кәсіпорынның 
маркетингтік әрекеттеріне мақсатты нарықтың реакциясын зерттеуге 
болады. 
Бұл принцип өте маңызды, өйткені тұтынушылардан кері 
байланыссыз "соқыр" тауарды тарату сатушы-кәсіпорынның қаражатын, 
Еңбек және зияткерлік ресурстарын шашыратуға әкеледі. 
Тұтынушылардың қол жетімділік принципі сатушы кәсіпорынның 
әлеуетті тұтынушылармен байланыс арналарының болуын талап етеді. 
Мұндай байланыс арналары газеттер, журналдар, радио, теледидар, 
сыртқы жарнама құралдары және т. б. болуы мүмкін. 
Тұтынушылардың 
қол 
жетімділігі 
жылжыту 
акцияларын 
ұйымдастыру үшін қажет, әйтпесе – әлеуетті сатып алушыларды нақты 
тауар: оның сипаттамалары, құны, негізгі артықшылықтары, ықтимал 
сатулар және т. б. туралы хабардар ету. 
Нарықты сегменттеудің ең көп таралған әдістері бір немесе бірнеше 
белгілер бойынша топтастыру әдісі және көп өлшемді статистикалық 
талдау әдістері болып табылады. 
Топтастыру әдісі объектілер жиынтығын неғұрлым маңызды 
белгілері бойынша топтарға дәйекті бөлуден тұрады.Қандай да бір белгі 
жүйе құраушы өлшем ретінде бөлінеді (тауар иесі, тауарды сатып алуға 
ниеттенген тұтынушы), содан кейін осы өлшемнің маңыздылығы осы 
тауардың әлеуетті тұтынушыларының барлық жиынтығына қарағанда 
едәуір жоғары кіші топтар қалыптастырылады. Екі бөлікке жүйелі бөлу 
арқылы таңдау бірқатар кіші топтарға бөлінеді. 
Сегменттеу мақсаттары үшін, сондай-ақ көп өлшемді жіктеу әдістері 
пайдаланылады, онда бөлу бір уақытта талданатын белгілер кешені 
бойынша жүреді. Олардың ең тиімді-автоматты жіктеу әдісі немесе басқа 
кластерлік талдау. Олардың ең тиімдісі-автоматты жіктеу әдісі немесе 
басқаша айтқанда кластерлік талдау. Мысал ретінде тұтынушылардың 
типологиясын құру жолымен нарықты сегментациялау міндетін шешуді 
атап өтеміз, ол деп тұтынушыларды бірдей немесе ұқсас тұтынушылық 

179 
мінез-құлқы бар типтік топтарға бөлу түсініледі. Типологияны құру-
зерттелетін объектілер жиынтығын уақыт пен кеңістікте жеткілікті 
біртекті және тұрақты топтарға бөлу процесі. 
Шын мәнінде тұтынушылардың әрқайсысы үшін тұтынушылық 
мінез-құлқының түріне тән объективті жеткілікті біртекті топтары 
(сыныптары) бар. Тұтынушылық мінез-құлық көбінесе тұтыну нарығын 
сегменттеу өлшемдеріне байланысты. Тұтыну нарығы-бұл жеке, үй немесе 
отбасылық пайдалануға арналған тауарларды сатып алатын түпкі 
тұтынушылар нарығы. 
Тұтыну нарығының сегменттері өңірлік өлшемдер, демографиялық 
өлшемдер мен тұтынушылардың өмірлік стилінің өлшемдері негізінде 
бөлінуі мүмкін. Сегменттеудің критерийлерін, қағидаттары мен әдістерін 
анықтағаннан кейін нарықты сегменттеудің маңызды кезеңдерінің бірі 
мақсатты нарықты таңдау болып табылады. 

жүктеу/скачать 2,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: