П. И. Пидкасистый а у д а р ғ а н д а р
жүктеу/скачать 13,11 Mb. Pdf көрінісі
|
дидактика кытап 2
- Бұл бет үшін навигация:
- Түсіндірмелі-иллюстративті әдіс
- Репродуктивті әдіс
- Мәселелік әдістің мәні
| II бөлім. Дидактика
Оқыту әдістерін жіктеудің М.Н.Скаткин мен И.Я.Лернер Оқушылардың үсынған түрі кеңінен тараған. Олар оқыту әдістерін танымдық оқытылатын материалдарды игеру үшін жасалатын әрекеттерінің оқушылардың танымдық іс-әрекетінің сипатына қарай сипатына қарай түсіндірмелі-иллюстративті, репродуктивті, мәселелі окыту баяндау, жеке-іздестіру мен зерттеуге болуді үсынады. Бүл оқыту әдістерін жіктеу жоғарыда көрсетілген әдісті анықтаудың теориялық деңгейіне сәйкес. Мүнда әдістер саны қатаң шектелген және теориялық білімді сипаттайды: ғылыми танымды осы және басқа объек- тілерге пайдаланады, шексіз коп қасиетті объектілерді шектеулі белгіленген қасиеттер, байланыстар мен қатынастары бар объектілерге айналдырамыз. Түсіндірмелі-иллюстративті әдіс мүғалімнің дайын ақпаратты оқушы- ларға әр түрлі тәсілдермен жеткізуінен, ал оқушылардың оны қабылдап, есте сақтауынан түрады. Бүл әдіс ақпаратты беруде ең тиімді тәсіл болып табы лады. Бірақ бүл әдісті қолданғанда алынған білімді қолдана алуға керек іскерлік пен дағдысы қалып гаспайды. Репродуктивті әдіс оқушылардың оқытудағы икемділігі мен дагдысын қалыптастыру үшін қолданылады. Оның мәні мүғалімнің тапсырмасы бойынша әрекетті қайталаудан түрады. Мүғалімнің әрекеті тәжірибеден және хабарлама үлгісінен түрады, ал оқушының іс-әрекеті үлгі бойынша әрекетті орындаудан түрады. Мәселелік әдістің мәні мүғалім оқушылардың алдына мәселені қойып, өзі соны шешудің жолдарын, қарама-қарсылықтарды аша отырып, көрсетуден түрады. Бүл әдістің бағыты ғылыми танымның үлгісін көрсетумен және ғылыми мәселені шешу мәселесінен түрады. Оқушылардың танымдық мәселелерді өзіндік шешуге бірте-бірте жақын- дауы мақсатында жеке іздестіру әдісі немесе оқытудың эвристикалық әдісі қолданылады. Оның мәні мүғалімнің мэселелі тапсырманы бірнеше бөлікке бөлуінен, оқушылардың оны шешудегі ізденістерінен түрады. Әрбір қадам шығармашылық әрекетті талап етеді, бірақ мәселені түтастай шешу әзірше мүмкін емес. Осы мақсатты шешуде оқытудың зерттеу әдісі қолданылады. Ол білімді игеруде шығармашылықты қолдануды үсынады.Оқушылар ғылыми танымның әдістерін игеріп, зертгеу іс-әрекетінің тәжірибесін қалыптастырады. Оқыту әдістерінің әртүрлілерін қолданғанда, > мүғалім мен оқушының әрекетін танымдық әрекеттің деңгейлері бойынша жіктеп жалпы түрде мына кестедегідей етіп көрсетуге болады. |