П бөлім. Дидактика
159
қолданылады. Жаттығулардың түрі мен әдісі оқу пәнінің ерекшелігіне, нақты
материалға, жауап берілетін сүракка және оқушының жасына байланысты.
Жаттығулар түрлеріне қарай:
ауызіиа, жазбаша, графикалық, және оқу-
еңбектік
болып бөлінеді. Олардың әр қайсысын орындау барысында
оқушылар оймен жүмыс істеу мен практикалық жүмысты атқарады.
Оқушылардың дербестік дәрежелері бойынша жатығуларды орындау
мынадай түрлерге бөлінеді:
а) қайталау ж атты ғулары - бүрын қалыптастырылған дағдыларды
қайталау мен бекітуде қолданылады;
б)
арнаулы
ж атты ғулар-
жаңа
жағдайларда
білімді
қолдануға
байланысты жаттығулар.
Түсіндірілген ж атты ғулар - оқушының жаттығуды ішінен немесе естірте
айта
отырып
орындайтын
жаттығулары.
Бүл
мүғалімге
оқушының
қателіктерін байқап, оны түзетуіне көмектеседі.
Жаттығуларды қолданудағы ерекшеліктерді қарастырайық.
Ауызіиа жаттыгулар
логикалык ойлауды, есте сақтауды, тіл мәдениетін
жоне оқушылардың зейінін дамытуға көмектеседі. Олар жазуға уақытты кажет
етпейтін жылдамдығымен ерекшеленеді.
Жазбаша жаттыгулар
білімді қорытындылау мен оларды қолдана білуге
үйрену үшін арналады. Оларды қолдану логикалық ойлауды, жазба мәде-
ниетіне және өздігінен жүмыс жасай білуге үйретеді. Жазбаша жаттығулар
ауызша және графикалық жаттығулармен қатар жүреді.
Графикальщ жаттыгуларга
оқушылардың сүлбалар, сызбалар, кестелер,
технологиялық карталар, альбомдар, плакаттар, қабырға газеттерін дайын-
дауы,
зертханалық-сарамандық
жүмыстарды
өткізудегі
суреттемелерді
орындауы, саяхаттар және т.б. жатады.
Графикалық жаттығулар әдетте жазба жүмыстарымен бірге орындалады
және бірыңғай оқу міндеттерін шешеді. Оларды пайдалану оқушыларға оқу
материалдарын жақсы қабылдап, есте сақтауларына комектеседі. Графикалық
жаттығулар
оқушылардың өзіндік деңгейлеріне қарай оларды орындау
барысында еркін, арнаулы немесе шығармашылық сипатқа ие болуы мүмкін.
Достарыңызбен бөлісу: |