II бөлім. Дидактика
Жоспармен жүмыс жасау барысында оқушыларға бақылау жасау міндет-
тері бөліп беріледі де экскурсияға жиналғандарға (блокнот, карандаш, өлшеу
қүралдары, фотоаппарат, кинокамералар) қажетті заттарды таңдату анықта-
лады.
Экскурсияға шығар алдында өзара әңгімелесу, пікір алысу болады, тапсыр
малар нақтыланады, экскурсияның формасы, өткізілу тәртібі, мерзімі, экскур-
сияға бөлінген уақыт, есеп беру қүжаттары мен материалдар анықталады,
төменгі сынып оқушылары үшін экскурсия уақытындағы тәртіп мәселесі
қарастырылады. Бүл кезде техника қауіпсіздігін сақтау ережелеріне ерекше
мән беріледі.
Экскурсияға бөлінген уақыт жүрген жолды есептемегенде, 40-45 минуттан
2-2 жарым сағатқа дейін созылады. Ол экскурсияның объектісінің сипатымен,
мақсатымен, мазмүнымен анықталады және оның сапасы мүғалімнің іскер-
лігіне, оқушылардың белсенділігін арттырудағы шеберлігіне, оқушылардың
ізденістік-танымдық қырынан ашылуына, олардың алдына мәселелік моселе-
лерді қоя білуіне, экскурсияға деген қызығушылығын оята білуіне байланысты
болады. Экскурсия уақытында оқушылар үнтаспалар, сызбалар, фотосуреттер
жасайды.
Экскурсия мүғалімнің оқушылармен біріге отырып көрген-білген, естіген-
дерін ортаға салып, пікірлесуімен аяқталады. Игерілген тақырыпты жүйелеп,
бөлімдерге бөліп, оқушының алған әсерлерін анықтап, оларға шығарма жазу,
баяндамалар дайындау, альбом қүрастыру, газетке арнайы мақалалар беру,
гербарий және коллекция жасау, мектеп көрмелеріне, музейлерге материалдар
дайындау секілді шығармашылық тапсырмалар беріледі. Тарихи-әдеби экскур-
сиялар оқушыларды көрме үйымдастыруға, конференциялар өткізуге талап-
тандыруға шақырумен аяқталады.
Өткізілген экскурсияларды ретке келтіру мақсатында мектепте экскурсия
жоспары қүрылады. Оған сынып жетекшісінің жоспары бойынша дайындалған
оку, сонымен қатар сабақтан тыс экскурсиялар жатады. Алайда, қандай да бір
экскурсия өткізілгенмен де, егер оның өткізілуі қажетті педагогикалык, сүра-
ныстарды қанағаттандырса, онда бүл экскурсия оқушының білім жинақ-
тауына, мүқияттылық, үқыптылық, мәдениет, эстетика секілді адамгершілік
қасиеттерді бойына сіңіруіне ықпал етеді.
Бүл жүмыстың мақсаты - оқушыларды өз бетімен
Достарыңызбен бөлісу: |