Э л еум еттж таным теориясы

Э л еум еттж таным теориясы
eзiндiк бакылау, оларга кол жеткiзу максаты мен езшдак тиiмдiлiк, жетiстiктi eзiндiк 
багалау, салауатты eMip салтын элеуметпк колдау, езiндiк мотивация жэне т.б. (Maes 
& Karoly, 2005).
Денсаулык пен эл-аукатка катысты бул кезкарас осы тараудьщ басында Бандура- 
нын (2005) адамнын эрекет ету мYмкiндiгi жайлы айткан пiкiрiне сай келедi. Уакыт ете 
келе калыптасатын eмiр салтын езгерту адамдардын ез эрекетш баскарып, eмiрлерiне 
эсер ететш окигаларды бакылауын талап етедi. 0зiндiк тиiмдiлiк - танымдык, мотива- 
циялык, аффективтiк, eзiндiк баскару процестерi аркылы адамдардын эрекетше эсер 
етедг Ол адамдардын жагымды жэне жагымсыз ойлау кабiлетiне, eздерiн ынталанды- 
руына, киындыкка тап болган кезде табандылык танытуына, кYЙзелiс кезiнде эмоция- 
сын баскаруына, сэтсiздiкке тетеп беруше, киын-кыстау жагдайда тандау жасауына да 
ыкпал етедi (Benight & Bandura, 2004).
Зерттеу деректерi eзiндiк т т м д ш к г щ темекiнi тастау, ауруга тезу, атлетикалык 
ойын керсету, табандылык, коркынышты жагдайларга тетеп беру, жYрек ауруынан 
айыгу, сату кeрсеткiшiнiн артуы сиякты тYрлi жагдайларга эсер ететiнiн кeрсетiп 
отыр (Bandura, 1986, 1997). 0зiндiк т и м д ш к - мансапты тандауга эсер ететш бас- 
ты фактор (Lent, Brown, & Hackett, 2000). Ал балалардын eзiндiк тиiмдiлiгi олардын 
eздерiн жетютгкке жеткiзедi деп сенетш мамандыкты тандауына эсер етедi (Bandura, 
Barbaranelli, Caprara, & Pastorelli, 2001). 0зiндiк т т м д ш к п зерттейтiн галымдар езш- 
дiк онын эмбебаптыгын аныктау Yшiн тYрлi жагдайларды - ортаны, катысушыларды, 
тэсiлдердi, багалау турлерш, тапсырмаларды, уакытты камтыды.
Б1Л1М БЕРУ ТЭС1ЛДЕР1
0леуметпк-таиымдык теориянын кептеген идеялары бiлiм беру мен баланы окытуга 
сай келедi. Yлгiлер мен eзiндiк тиiмдiлiк, мысал улп, косымша сабак пен тэлiмгерлiк- 
тен туратын бiлiм беру тэсiлдерi элеуметтiк танымдык кагидаларды бiлдiредi.

жүктеу/скачать 18,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: